Tomasz Juhani „Tomek” Valtonen, urodzony 1 sierpnia 1980 roku w Piotrkowie Trybunalskim, to wybitny fiński hokeista, który ma polskie korzenie, oraz aktywny trener. Jego biografia jest niezwykle interesująca i pokazuje, jak różnorodne mogą być ścieżki kariery sportowej.
Tomek przyszedł na świat w Polsce jako syn Polki oraz Fina, co już na wczesnym etapie życia zadecydowało o jego międzynarodowych powiązaniach. W dzieciństwie przeprowadził się do Finlandii, gdzie spędził swoje młodzieńcze lata w malowniczym mieście Kitee.
Kariera zawodnicza
Kariera Tomasza Valtonena rozpoczęła się w jego macierzystym klubie Kiteen Urheilijat, gdzie stawiał pierwsze kroki jako zawodnik. Z czasem przeniósł się do klubu Ilves, gdzie w 1995 roku grał w drużynach juniorskich U16 oraz U18. W barwach Ilves w sezonie 1997-1998 miał swój debiut w seniorskiej lidze SM-liiga.
W 1998 roku Valtonen był przedmiotem zainteresowania ze strony klubów amerykańskich, co zaowocowało jego wyborem przez Detroit Red Wings w drafcie NHL. W tym samym roku zadebiutował także w kanadyjskiej lidze juniorskiej OHL, grając dla Plymouth Whalers, gdzie występował przez sezon 1998-1999. Wcześniej, w drafcie CHL z 1994 roku, został wybrany z numerem 14 przez wspomniany klub.
W 1999 roku Valtonen wrócił do Finlandii i podpisał kontrakt z Jokerit, gdzie spędził dziewięć intensywnych sezonów, wzmacniając drużynę swoimi umiejętnościami oraz wszechstronnością na lodzie. Swoje umiejętności doskonalił również grając przez rok w szwedzkiej lidze Elitserien w klubie Södertälje.
W trakcie swojej kariery, Valtonen brał udział w licznych turniejach reprezentacyjnych, w tym mistrzostwach Europy juniorów, w których zdobył złote medale. Uczestniczył również w mistrzostwach świata juniorów, gdzie odniósł sukcesy w latach 1998, 1999 oraz 2000. W późniejszych latach zasilił kadrę seniorską Finlandii w rozgrywkach Euro Hockey Tour.
Znany był ze swojej charyzmy na lodzie, w tym ze skłonności do udziału w bójkach oraz inkasowania dużej liczby minut kar. Niestety, 29 września 2009 roku ogłoszono, że z powodu kontuzji barku, Valtonen zakończył swoją karierę zawodniczą.
Kariera trenerska
Tomasz Valtonen ma bogatą i różnorodną karierę trenerską, która rozpoczęła się po zakończeniu jego kariery zawodniczej. Jego pierwsze kroki w trenowaniu stawiał w Jokerit, gdzie przez dwa lata pełnił funkcję asystenta trenera drużyny juniorskiej do lat 20, a następnie został głównym trenerem tej samej ekipy w latach 2010-2012. W 2013 roku objął stanowisko asystenta trenera w drużynie seniorskiej Jokeritu.
Równocześnie, w latach 2012-2013, był asystentem Harriego Rindella w reprezentacji Finlandii do lat 20. W 2013 roku, zastąpił Tomiego Lämsälla i stał się pierwszym trenerem Jokeritu. Potem przeniósł się do Vaasan Sport, gdzie trenował klub z Mestis w latach 2014-2018. W wyniku porozumienia stron, jego kontrakt został rozwiązany po zakończeniu sezonu 2017/2018.
W czerwcu 2018 roku, Valtonen został nowym selekcjonerem reprezentacji Polski seniorów, podpisując umowę na dwa lata. W tym samym czasie został także głównym trenerem Podhala Nowy Targ, gdzie Marko Rönkkö objął rolę jego asystenta. Na początku września 2018 roku, skład sztabu szkoleniowego reprezentacji Polski został ogłoszony, w którego skład weszli także polscy trenerzy ligowi, tacy jak Marek Ziętara oraz Jacek Szopiński, a także Finowie Risto Dufva i Tommi Satosaari. Valtonen prowadził kadrę w mistrzostwach świata 2019 (Dywizja IB).
W maju 2019 roku ogłoszono go nowym głównym trenerem niemieckiego klubu Ravensburg Towenstars, gdzie jego asystentami byli Kasper Vuorinen oraz Marc Vorderbrüggen. Niestety, już w pierwszej połowie listopada tego samego roku, Valtonen został zwolniony z tego stanowiska. W drugiej połowie listopada 2019 roku, objął rolę głównego trenera w szwedzkim Mora IK, która brała udział w rozgrywkach Hockeyallsvenskan, a po sezonie 2019/2020 zakończył współpracę z tym klubem.
W czerwcu 2020 roku zakończył także swoje obowiązki jako selekcjoner reprezentacji Polski. Na koniec kariery trenerskiej w 2020 roku, Valtonen został trenerem słowackiego HK Dukla Ingema Michalovce. W sezonie 2020/2021 doprowadził swoją drużynę do historycznego sukcesu, zdobywając pierwszy medal mistrzostw Słowacji – brązowy. Jego przygoda z Duklą zakończyła się w kwietniu 2022 roku.
Osiągnięcia
Osiągnięcia Tomasza Valtonena w sportowej karierze są imponujące i pełne sukcesów. Jego dorobek zarówno na poziomie reprezentacyjnym, jak i klubowym, świadczy o talentach, jakie posiadał przez lata.
- Złoty medal mistrzostw świata juniorów do lat 18: 1997,
- Złoty medal mistrzostw świata juniorów do lat 20: 1998.
W rozrachunku klubowym, Tomasz zdobył:
- Srebrny medal mistrzostw Finlandii: 1998 z Ilves, 2000, 2005, 2007 z Jokeritem,
- Bumbacco Trophy: 1999 z Plymouth Whalers,
- Hamilton Spectator Trophy: 1999 z Plymouth Whalers,
- Złoty medal Jr. A SM-liiga: 2000 z Jokeritem U20,
- Złoty medal mistrzostw Finlandii: 2002 z Jokeritem.
W sferze trenerskiej, jego osiągnięcia również są godne uwagi:
- w jakże ważnym Awansie w turnieju Grupy H kwalifikacji do Igrzysk Olimpijskich 2022 w Pekinie: 2020 z Polską,
- Brązowy medal mistrzostw Słowacji: 2021 z HK Duklą Ingema Michalovce.
Warto także wspomnieć o szczególnym wyróżnieniu, jakie spotkało Valtonena. Numer 11, z którym występował na koszulce w drużynie Jokeritu, został zastrzeżony dla zawodników tego klubu, co świadczy o jego znaczącej roli w historii tej drużyny.
Przypisy
- Tomek Valtonen končí ako hlavný tréner nášho tímu :: HK Dukla Ingema Michalovce - oficiálna www stránka hokejowego klubu [online], sk/clanok889-Tomek_Valtonen_konci_ako_hlavny_trener_nasho_timu.htm [dostęp 26.04.2024 r.] (słow.).
- Predstaviteľov nášho klubu privítal primátor mesta. hkduklamichalovce.sk, [dostęp 22.05.2021 r.] (słow.).
- Novým trénerom Tomasz Juhani Valtonen. hkduklamichalovce.sk, [dostęp 22.11.2020 r.] (słow.).
- Radosław Kozłowski: Valtonen nie jest już trenerem biało-czerwonych. hokej.net, [dostęp 24.06.2020 r.]
- jrk: Tomek Valtonen odchodzi. Nowy trener blisko. hokej.net, [dostęp 22.11.2020 r.]
- Sparkad förra veckan – tar nu över krisklubben. Tomek Valtonen ny huvudtränare i Mora. expressen.se, [dostęp 14.12.2019 r.] (szw.).
- Towenstars und Tomek Valtonen gehen getrennte Wege – Rich Chernomaz übernimmt. towerstars.de, [dostęp 14.11.2019 r.] (niem.).
- Tomek Valtonen ist neuer Towenstars Cheftrainer. towerstars.de, [dostęp 14.05.2019 r.] (niem.).
- Składy sztabów trenerskich kadr narodowych. hokej.net, [dostęp 05.09.2018 r.]
- Marko Rönkkö dołączył do sztabu szkoleniowego Podhala!. podhalenowytarg.pl, [dostęp 13.06.2018 r.]
- Wywiad z trenerem Tomkiem Valtonenem w Hotelu CASA. podhalenowytarg.pl, [dostęp 13.06.2018 r.]
- Tomek Valtonen trenerem Podhala i Reprezentacji Polski!. podhalenowytarg.pl, [dostęp 13.06.2018 r.]
- Podpisy złożone. Jest nowy selekcjoner. pzhl.org.pl, 13.06.2018 r. [dostęp 13.06.2018 r.]
- Tomek Valtosen sopimus purettu yhteisymmärryksessä [dostęp 07.06.2018 r.] (fiń.).
- Tomek Valtonen: "Joukkue tulee olemaan aktiivinen ja sitoutunut" [dostęp 12.12.2013 r.] (fiń.).
- Jokerit antoi potkut päävalmentaja Tomi Lämsälle – Tomek Valtonen ottaa paikan [dostęp 16.12.2013 r.] (fiń.).
- Tomek Valtonen siirtyy Södertäljeen - SM-liiga - Jääkiekko - Sport - MTV.fi [online], [dostęp 03.12.2017 r.] (fiń.).
- Tomek Valtonen palaa Jokereihin - LIIGA - 31.07.2008 - Uutiset - Jatkoaika.com - Kaikki jääkiekosta [online], www.jatkoaika.com [dostęp 20.11.2017 r.] (fiń.).
- Jokeri-luotsi Valtosella on enemmän kultamitaleja pesäpallossa kuin jääkiekossa. hs.fi. [dostęp 25.02.2014 r.] (fiń.).
- Tomek Valtonen asui aikoinaan lapsena isoäidin luona [data dostępu: 20.11.2017 r.] (fiń.).
- Tomek Valtonen - Jokerifanit.net (fiń.).
- Tomek Valtonen - Etelapaaty.com. etelapaaty.com.
Pozostali ludzie w kategorii "Sport i rekreacja":
Roman Wrocławski | Łukasz Sapela | Kamil Majchrzak | Mateusz Bernatek | Monika Kowalska | Maciej Rajski | Wojciech Szala | Marta Wójcik | Jakub Grzegorzewski | Aleksandra Nowakowska (lekkoatletka) | Marcin Tazbir | Włodzimierz Wachowicz | Bogdan Grzejszczak | Jacek Berensztajn | Kamil Kiereś | Michał Bąkiewicz | Kazimierz Górski (lekkoatleta) | Bogdan Daras | Jerzy Adamek (trener) | Grigorij LewenfiszOceń: Tomasz Valtonen