Jan Ursyn Zamarajew


Jan Zamarajew, znany również pod pseudonimem Ursyn, a także funkcjonujący w obiegu literackim jako Jan Ursyn Zamarajew, to postać o bogatym dziedzictwie kulturalnym. Urodził się on w Piotrkowie Trybunalskim, co miało miejsce w roku 1865 lub 1867. Przez długie lata swojej kariery kształtował polski krajobraz literacki i teatralny.

Jako literat, Zamarajew wniósł znaczący wkład w literaturę, a jego teksty były źródłem inspiracji dla wielu. Warto podkreślić również jego rolę dziennikarza, który nie tylko relacjonował wydarzenia, ale również angażował się w życie kulturalne kraju. Jako działacz kulturalny, Zamarajew był kluczowym organizatorem ruchu teatralnego, co w znacznym stopniu wpłynęło na rozwój tego medium w Polsce.

Jego życie zakończyło się 1 maja 1924 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie bogatą spuściznę, która do dziś inspiruje i fascynuje badaczy jego twórczości.

Kariera dziennikarska

Jan Ursyn Zamarajew, znacząca postać w polskim dziennikarstwie, rozpoczął swoją karierę od współpracy z takimi pismami, jak „Kurier Warszawski”, „Tygodnik Ilustrowany”, „Kurier Codzienny” oraz „Wędrowiec”, wszystkie z siedzibą w Warszawie.

Od roku 1892 związał się z redakcją tygodnika „Kraj”, swoją karierę dziennikarską zaczynając w Petersburgu, a później przenosząc się do Kijowa. W okresie od 1902 roku jego działalność dziennikarska przybrała międzynarodowy wymiar, gdyż zaczął podróżować po Azji, odwiedzając takie kraje jak Japonia, Mandżuria i Chiny. Z tego okresu pochodzą jego korespondencje, które publikował w „Słowie” oraz „Czasie”.

Kiedy w 1904 roku wybuchła wojna rosyjsko-japońska, Zamarajew relacjonował jej przebieg dla „Kraju” oraz „Gazety Polskiej”, ukazując swoje umiejętności reporterskie i analityczne. W 1905 roku przybył do Wilna, gdzie przyjął rolę sekretarza redakcji „Kuriera Wileńskiego”, co otworzyło przed nim nowe możliwości zawodowe.

Po pewnym czasie, w 1907 roku, rozpoczął współpracę z „Gazetą Polską”, a w latach 1909-1912 pełnił funkcję redaktora naczelnego „Kuriera Zagłębia” w Sosnowcu, co dowodzi jego rosnącej pozycji w polskim dziennikarstwie.

Jego osiągnięcia nie były ograniczone do pracy w redakcjach pism. W latach 1922-1923 Zamarajew był naczelnym redaktorem „Dziennika Wołyńskiego” w Łucku. Dodatkowo, prowadził kilka własnych czasopism: „Mały Kurier Warszawski” w 1912 roku, „Kłosy Ukraińskie” w latach 1913-1917 oraz „Gazetę Narodową” w 1917 roku.

Twórczość literacka

Jan Ursyn Zamarajew rozpoczął swoją twórczość literacką od debiutu, który miał miejsce z nowelą zatytułowaną Ostatnie południe, opublikowaną w „Kurierze Warszawskim” w 1885 roku. Od tego momentu, pisarz zyskał reputację jako autor wielu interesujących nowel i opowiadań.

W ciągu swojej kariery Zamarajew wydał kilka zbiorów, w których zgromadził swoje prace. Wymienić tutaj można:

  • Pyłki: szkice i obrazki (1889),
  • Na palecie: nowele, szkice, obrazki (1892),
  • Szesnaście obrazków (1897),
  • Wybór nowel. T. 1-2 (1900).

Warto dodać, że swoje utwory literackie autor często sygnował pseudonimem Ursyn, co stało się jego charakterystycznym znakiem rozpoznawczym w świecie literatury.

Działalność kulturalna

W 1894 roku Jan Ursyn Zamarajew pełnił funkcję dyrektora towarzystwa salonu sztuk pięknych w Kijowie, co stanowiło ważny krok w jego karierze kulturalnej i artystycznej.

W 1919 roku, jego działalność przeniosła się na sceny teatralne. Zamarajew zainicjował prowadzenie Warszawskiego Teatru Dramatycznego, który działał w Wielkopolsce. W sezonie 1919/1920 zorganizował stały teatr w Inowrocławiu, gdzie jego zespół artystyczny zrealizował liczne przedstawienia.

W ramach swojej działalności teatr wystawił wiele ważnych dzieł, takich jak: Balladyna, Wesele, Noc listopadowa, Dziady oraz Śluby panieńskie. Dzięki jego zaangażowaniu, kulturalna oferta regionu została znacząco wzbogacona.

Rodzina

Jan Ursyn Zamarajew pochodził z rodziny o zróżnicowanym tle kulturowym. Był synem rosyjskiego urzędnika, Aleksandra Zamarajewa, oraz Polki, Joanny z domu Jaksa-Dębickiej. Tuż po ukończeniu studiów, jego matka, Joanna, miała istotny wpływ na rozwój wychowawczy wnuka, starając się wpoić mu wartości polskiego patriotyzmu, które były jej bliskie.

W jego życiu znaczącą rolę odegrała również żona, Maria Boguszewska, znana artystka teatralna. Para zbudowała rodzinne życie w artystycznym klimacie, a ich związek był pełen inspiracji i twórczości.

Warto dodać, że ich syn, Jan Ursyn Zamarajew, który żył w latach 1891-1940, wywarł swój ślad w historii. Jako kapitan, dążył do realizacji wartości, które wyniósł z rodzinnego domu.

Utwory Jana Ursyna Zamarajewa w bibliotekach cyfrowych

W zasobach cyfrowych można znaleźć wiele interesujących utworów autorstwa Jana Ursyna Zamarajewa, które są dostępne w różnych formatach. Oto lista wybranych dzieł:

  • pyłki: szkice i obrazki (1889), dostępne w Cyfrowej Wypożyczalni Academica, [dostęp 2022-09-29],
  • szesnaście obrazków (1897), wydane w Bibliotece Cyfrowej Polona, [dostęp 2022-09-29],
  • wybór nowel. T. 1 (1900), dostępny w Bibliotece Cyfrowej UMCS, [dostęp 2022-09-29],
  • wybór nowel. T. 1 (1900), również w Bibliotece Cyfrowej Polona, [dostęp 2022-09-29],
  • wybór nowel. T. 2 (1900), dostępny w Bibliotece Cyfrowej Polona, [dostęp 2022-09-29],
  • pierwsze walki o niepodległość Ukrainy: ruch ukraiński 1917-1918 roku, dostępne w Bibliotece Cyfrowej Polona, [dostęp 2022-09-29],
  • polska a rosja: kilka uwag w dniu podpisaniu Traktatu Ryskiego (1921), umieszczone w Bibliotece Cyfrowej Polona, [dostęp 2022-09-29].

Przypisy

  1. Jan Ursyn Zamarajew, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [online] [dostęp 29.09.2022 r.]
  2. Zamarajew, [w:] Encyklopedia Gutenberga online [online] [dostęp 22.09.2022 r.]
  3. Maria Boguszewska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [online] [dostęp 22.09.2022 r.]
  4. a b c d e f g h StanisławS. Garztecki StanisławS., Zamarajew Jan (1865–1924) ps. U r s y n, J. U r s y n, J a n U r s y n, k r y p t. J. U., „Zeszyty Prasoznawcze”, R. X (2 (40)), 1969, s. 74–75.
  5. a b c Zamarajew Jan Ursyn, [w:] Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965, Warszawa: PWN, 1973, s. 831.
  6. a b c d Zamarajew Jan Ursyn, [w:] StanisławS. Zieliński StanisławS., Mały słownik pionierów polskich, kolonjalnych i morskich. Podróżnicy, odkrywcy, zdobywcy, badaczze, eksploratorzy, emigranci-pamiętnikarze, działacze i pisarze migracyjni, Warszawa: Instytut Wydawniczy Ligi Morskiej i Kolonjalnej, 1933, s. 618.
  7. Boguszewska Maria, [w:] Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965, Warszawa: PWN, 1973, s. 1973.
  8. Zob. Jan Ursyn Zamarajew, [w:] Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego [online] [dostęp 29.09.2022 r.]

Oceń: Jan Ursyn Zamarajew

Średnia ocena:4.6 Liczba ocen:16