Budynek Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim to zabytkowy obiekt, który pełni ważną rolę jako organ wymiaru sprawiedliwości w tym mieście. Został wzniesiony na początku XX wieku i obecnie znajduje się przy ulicy Słowackiego 5.
Wnętrze budynku kryje w sobie Sala Tradycji Sądownictwa im. Stanisława Pomian-Srzednickiego, która nosi imię Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego. W tej wyjątkowej sali można zobaczyć portret cara Mikołaja II, który był zarówno inicjatorem, jak i fundatorem budowy tego gmachu.
Lokalizacja
Budynek Sądu Okręgowego usytuowany jest przy jednej z kluczowych arterii miejskich – ulicy Słowackiego. W bliskim otoczeniu obiektu znajduje się Stare Miasto, znane z bogatej historii oraz architektury, kościół i klasztor oo. Bernardynów, które przyciągają wielu turystów, a także cerkiew prawosławna, stanowiąca ważny punkt kulturowy w regionie.
Historia
„Gmach sądu, zaprojektowany przez Feliksa Nowickiego, został zbudowany w latach 1905-1909, według różnych opracowań. Jego architektura przedstawia elementy typowe dla okresu, w którym powstał.
W czasie I wojny światowej, w 1914 roku, budynek został przekształcony w szpital polowy, co jest znaczącym aspektem jego historycznej funkcji. Po zakończeniu II wojny światowej, w gmachu najpierw zorganizowano siedzibę Miejskiej Rady Narodowej, a następnie, po utworzeniu województwa piotrkowskiego w 1975 roku, działał tam Urząd Wojewódzki. Po 1989 roku, sąd powrócił na swoje miejsce, kontynuując ważną rolę w systemie wymiaru sprawiedliwości.
Warto również zaznaczyć, że wschodnia część budynku, z dostępem od ul. Toruńskiej, mieści Archiwum Państwowe, które zostało założone w 1919 roku.
Budynek prawa jest uznawany za zabytek, wpisany do rejestru under numerem 278 z dnia 2.04.1979 oraz znajduje się w gminnej ewidencji zabytków miasta Piotrkowa Trybunalskiego.
Architektura
Styl architektoniczny tego obiektu wyraźnie odzwierciedla różnorodność i bogactwo form, klasyfikowany jest jako eklektyczny, secesyjny oraz neoklasycystyczny.
Budynek został zaaranżowany na planie podkowy, co nadaje mu niezwykle oryginalny charakter. Przed głównym korpusem rozciąga się dziedziniec, w którym znajduje się estetyczna fontanna, stanowiąca centralny punkt tej przestrzeni.
Elewacje budynku są dekorowane pilastrami, które podkreślają jego monumentalność. Na osi fasady zlokalizowany jest ryzalit, który wpisuje się w harmonijną kompozycję całości i został wzbogacony balustradą oraz tympanonem na szczycie.
Tympanon zdobią trzy figury, wśród których centralne miejsce zajmuje Temida, trzymająca w dłoniach wagę, co symbolizuje wymiar sprawiedliwości. Wejście do budynku otoczone jest przez dwie eleganckie kolumny, które podtrzymują balkon, nadając frontowi jeszcze więcej dostojności.
Okna na pierwszym piętrze charakteryzują się łukowym zwieńczeniem i są wkomponowane w zdobienia roślinne, co dodaje lekkości i finezji elewacjom. Z kolei okna na parterze oraz drugim piętrze mają prostokątny kształt i są skromniej dekorowane.
Dodatkowo parter budynku wyróżnia się boniowaniem, które nadaje temu obiektowi niemałą elegancję i klasyczny urok.
Przypisy
- a b c Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 07.02.2020 r.]
- Unikalne miejsce w piotrkowskim sądzie [online], www.epiotrkow.pl [dostęp 26.09.2018 r.]
- a b Jedyny taki pałac w mieście [online], www.epiotrkow.pl [dostęp 18.09.2018 r.]
- Gminny program opieki nad zabytkami 2014, s. 38.
- Gminny program opieki nad zabytkami 2014, s. 28.
- Sąd w Piotrkowie Trybunalskim. Regionalny Katalog Zabytków Województwa Łódzkiego.
- Sadowski 2013, s. 274.
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
Muzeum w Piotrkowie Trybunalskim | Pomnik Mikołaja Kopernika w Piotrkowie Trybunalskim | Wieża ciśnień w Piotrkowie Trybunalskim | Stadion Miejski Concordia w Piotrkowie Trybunalskim | Focus Mall w Piotrkowie Trybunalskim | Parafia Wszystkich Świętych w Piotrkowie Trybunalskim | Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim | Bugaj (jezioro) | Cerkiew Wszystkich Świętych w Piotrkowie Trybunalskim | Areszt Śledczy w Piotrkowie TrybunalskimOceń: Budynek Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim