Mariusz Dmochowski

---

Życiorys

W 1955 roku Mariusz Dmochowski zakończył swoją edukację w warszawskiej PWST, co było punktem zwrotnym w jego życiu artystycznym. Debiutując na scenie, szybko zyskał uznanie i występował w renomowanych teatrach stolicy. Swoje umiejętności aktorskie rozwijał w takich teatrach jak Polski (1955–1965), Powszechny (1965–1968), Narodowy (1968–1974) oraz Nowy (1975–1982), gdzie pełnił również rolę dyrektora naczelnym i artystycznym.

W 1974 roku Mariusz Dmochowski został członkiem Zarządu Głównego Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej oraz zasiadał w Komitecie Dzielnicowym PZPR Warszawa-Śródmieście. Był również przewodniczącym Zarządu Głównego Związku Pracowników Kultury i Sztuki. W latach 1972–1980 zdobył mandat posła na Sejm PRL w VI i VII kadencji, reprezentując Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą.

Okres między 1982 a 1987 rokiem to czas występów Dmochowskiego w Teatrze Polskim, a następnie w Teatrze Współczesnym (1987–1992). Przez lata 1973–1975 pełnił funkcję dyrektora Teatru Ziemi Opolskiej. W czasach 80. XX wieku aktywnie wspierał opozycję demokratyczną, udostępniając w 1982 roku swój dom letniskowy na potrzeby podziemnej drukarni.

Życiem osobistym Dmochowskiego była związana jego żona, aktorka Aleksandra Dmochowska (1929–1992), z którą doczekał się córki Elżbiety. Niestety, zmarł 7 sierpnia 1992 roku w Popowie-Parcelach. Jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, w kwaterze 173-IV-15.

Filmografia

Filmografia Mariusza Dmochowskiego obejmuje wiele ikonicznych ról w polskim kinie, które z pewnością zostaną zapamiętane przez kolejne pokolenia.

• Eroica (1957) – por. Korwin-Makowski,
• Dezerter (1958) – hauptsturmführer Franz Steiner,
• Zezowate szczęście (1960) – oficer UB,
• Przeciwko bogom (1961) – Piotr Doroń, brat Karola,
• Panienka z okienka (1964) – książę Jerzy Ossoliński,
• Samolot do Londynu (1964) – Joe Alex, agent Scotland Yardu,
• Bicz Boży (1966) – ksiądz proboszcz,
• Stawka większa niż życie (serial telewizyjny) (1967–1968) – gruppenführer Fischer (odc. 5. Ostatnia szansa),
• Hrabina Cosel (1968) – król August II Mocny,
• Hrabina Cosel (serial telewizyjny) (1968) – król August II Mocny,
• Lalka (1968) – Stanisław Wokulski,
• Pan Wołodyjowski (1969) – hetman Jan Sobieski,
• Przygody pana Michała (serial telewizyjny) (1969) – hetman Jan Sobieski,
• Prawdzie w oczy (1970) – inż. Zawada, kierownik stalowni,
• Czarne chmury (serial telewizyjny) (1973) – hetman Jan Sobieski,
• Zazdrość i medycyna (1973) – Widmar, mąż Rebeki,
• Bilans kwartalny (1974) – dyrektor zakładu,
• Zaklęte rewiry (1975) – Pancer (głos),
• Barwy ochronne (1976) – prorektor Bolesław,
• Blizna (1976) – Bolesław, przewodniczący Rady Narodowej w Olecku,
• Trędowata (1976) – hrabia Barski, ojciec Melanii,
• Sprawa Gorgonowej (1977) – prokurator Krynicki,
• Żołnierze wolności (1977) – ranny pułkownik AK na noszach,
• Golem (1979) – Holtrum, ojciec Rozyny i studenta,
• Ojciec królowej (1979) – król Jan III Sobieski,
• Kariera Nikodema Dyzmy (serial telewizyjny) (1980) – Jan Terkowski, szef gabinetu premiera,
• Polonia Restituta (1980) – Wojciech Trąmpczyński, marszałek Sejmu Ustawodawczego,
• Wojna światów – następne stulecie (1981) – szef stacji TV,
• Widziadło (1983) – ksiądz Huk,
• Miłość z listy przebojów (1984) – Stefan Ujma, ojciec Piotra,
• O-Bi, O-Ba. Koniec cywilizacji (1985) – milioner,
• C.K. Dezerterzy (1985) – generał,
• Rajska jabłoń (1985) – aptekarz Filip, mąż Amelki,
• Zmiennicy (serial telewizyjny) (1986) – Tadeusz Koniuszko, prezes Spółdzielczej Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego im. Borów Tucholskich, ojciec Mariana,
• Alchemik Sendivius (1988) – mistrz Melchior,
• Królewskie sny (1988) – cesarz Zygmunt Luksemburczyk,
• Piłkarski poker (1988) – Kmita, prezes „Powiśla”,
• Odbicia (1989) – profesor Bogusław Rylski (odc. 1, 2 i 4),
• Modrzejewska (serial telewizyjny) (1989) – Jan Chęciński, dyrektor teatru,
• Do widzenia wczoraj. Dwie krótkie komedie o zmianie systemu (1993) – Władysław, były wojewoda.

Dubbing

Mariusz Dmochowski, znany z różnorodnych działań w dubbingu, posiada na swoim koncie kilka znaczących ról. Wśród jego filmowych osiągnięć wyróżniają się:

• dwunastu gniewnych ludzi (1957) jako ławnik nr 3 w drugiej wersji dubbingowej,
• Waterloo (1970) jako generał brygady wicehrabia Charles de La Bédoyère,
• sześć żon Henryka VIII (1973) jako król Henryk VIII.

Odznaczenia i nagrody

W ciągu swojej kariery artystycznej Mariusz Dmochowski zdobył liczne odznaczenia oraz nagrody, które odzwierciedlają jego wniesienie do kultury i sztuki. Oto niektóre z nich:

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1970),
• Order Sztandaru Pracy II klasy (1975),
• Medal 30-lecia Polski Ludowej (1974),
• Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1978),
• Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1967),
• Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (1971),
• Złota Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1970),
• Nagroda Komitetu do Spraw Radia i Telewizji – przyznawana dwukrotnie (1966 i 1968),
• Nagroda na VII Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Panamie za rolę Stanisława Wokulskiego w filmie Lalka w reżyserii Wojciecha Jerzego Hasa (1969),
• Nagroda Miasta Stołecznego Warszawy (1969),
• „Srebrna Maska” w plebiscycie „Expressu Wieczornego” na najpopularniejszego aktora (1970),
• Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia w dziedzinie teatru za osiągnięcia w działalności teatralnej i twórczości aktorskiej (1973),
• Nagroda na XVI KST w Kaliszu za rolę mecenasa w spektaklu Adwokat i róże Jerzego Szaniawskiego w Teatrze Nowym w Warszawie (1976),
• Nagroda na XVII KST w Kaliszu za rolę Kleona w spektaklu Zapomnieć o Herostratesie Grigorija Gorina w Teatrze Nowym w Warszawie,
• Nagroda na V Opolskich Konfrontacjach Teatralnych za rolę Ksawerego Horsztyńskiego w spektaklu Horsztyński Juliusza Słowackiego w Teatrze Nowym w Warszawie (1979),
• Nagroda na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w San Remo za rolę Józefa w filmie Cień już niedaleko (1986).

---

Oceń: Mariusz Dmochowski

---