Leopold Lewin to postać, która na stałe wpisała się w historię polskiej literatury. Urodził się 28 lipca 1910 roku w Piotrkowie Trybunalskim, a swoje życie zakończył 7 grudnia 1995 roku w Warszawie.
Jako poeta Lewin zyskał uznanie w literackim świecie, jednak jego działalność nie ograniczała się jedynie do tworzenia wierszy. Był także tłumaczem poezji, w szczególności tych z tradycji niemieckiej, rosyjskiej oraz radzieckiej, co pozwoliło mu na wzbogacenie polskiego kanonu literackiego o nowe, inspirujące głosy.
Życiorys
Leopold Lewin, urodzony w okresie, który kształtował polską kulturę, rozpoczął swoją edukacyjną podróż w 1927 roku, kończąc I Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie Trybunalskim. Ten sam rok przyniósł początek jego studiów na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, a w 1928 roku Lewin zajął się dalszym kształceniem w Wyższej Szkole Dziennikarskiej. Obie uczelnie ukończył z powodzeniem w 1931 roku.
Jego przygoda literacka rozpoczęła się wraz z współpracą z miesięcznikiem „Dźwignia”, a rok 1929 to czas debiutu poetyckiego, który zaowocował publikacją pierwszych utworów. W 1931 roku zadebiutował z tomem poezji zatytułowanym „Wyrąb lasu”. Poza twórczością literacką, Lewin był także aktywnym współpracownikiem „Miesięcznika Literackiego”. W latach 1931–1939 pełnił funkcję aplikanta sądowego, a w 1935 roku zdał egzamin sędziowski. Krótkoterminową pracę w Ministerstwie Sprawiedliwości zaliczał do swoich doświadczeń zawodowych, ale większość kariery dziennikarskiej spędził w Warszawskiej Informacji Prasowej przed wybuchem II wojny światowej.
Po zakończeniu wojenny w 1939 roku Lewin osiedlił się w Lwowie. Jego życie nabrało dramatycznego zwrotu, gdy w styczniu 1940 roku został aresztowany przez Sowietów. Został więziony do 1941 roku, a następnie skazany na pięć lat ciężkich robót w Archangielsku. Po uzyskaniu wolności we wrześniu 1941 roku wstąpił do Armii Andersa, stając się częścią delegacji ambasady RP w Dżambule (Kazachstan) od 1942 roku.
W czerwcu 1942 roku, wskutek zerwania stosunków polsko-sowieckich, Lewin ponownie został aresztowany i skazany na karę śmierci z powodu oskarżeń o zdradę stanu. Ułaskawiony, dołączył do Związku Patriotów oraz objął funkcję redaktora naczelnego w wydawnictwie Głównego Zarządu Politycznego Ludowego Wojska Polskiego. Podczas służby w Ludowym Wojsku Polskim w latach 1944–1946, nie zapomniał o swojej pracy literackiej. W latach 1945-1948 pełnił rolę sekretarza Związku Zawodowego Literatów Polskich oraz związku PPS, a od 1948 roku przystąpił do PZPR.
Lewin był także redaktorem działu literackiego dziennika „Robotnik” w latach 1945–1948. Po latach pracy w innych mediach, takich jak tygodnik „Kultura” w latach 1963–1970 oraz miesięcznik „Literatura na Świecie” w latach 1970–1977, 23 sierpnia 1980 roku wziął udział w apelu 64 intelektualistów o dialog z komunistycznymi władzami podczas strajków. Jego życie zakończyło się, a miejsce wiecznego spoczynku znalazł na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera A 4 rz. 2 m. 6).
Odznaczenia i nagrody
W okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Leopold Lewin otrzymał szereg ważnych odznaczeń, które doceniały jego wkład w rozwój kraju. Jego osiągnięcia zostały uhonorowane:
- Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski,
- Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski,
- Orderem Sztandaru Pracy I klasy,
- Medalem 30-lecia Polski Ludowej,
- radzieckim odznaczeniem „Znak Honoru”.
Dodatkowo, w uznaniu jego zasług, otrzymał również:
- 1967 – nagrodę II stopnia Ministra Obrony Narodowej,
- 1985 – nagrodę miasta Warszawy.
Twórczość
Leopold Lewin był utalentowanym twórcą, który wniósł znaczący wkład w literaturę polską, szczególnie w zakresie poezji. Jego prace często wpisywały się w nurt realizmu socjalistycznego, co ukazuje przykład wiersza „Pieśń Partii Zjednoczonych”.
W bogatym dorobku poetyckim Lewina można wyróżnić szereg istotnych zbiorów, które na stałe wpisały się w polską literaturę:
- Wyrąb lasu (1931),
- Kora pisana (1933),
- Sen zimowy (1934),
- Sen o powrocie (1948),
- Poezje (1950),
- Żołnierska droga (1953),
- Poezje wybrane (1956),
- Wiersze z półwiecza (1981),
- Powracające wzruszenia (1984),
- Posłanie do wnuka (1985),
- Skrzydła wiatraków (1989),
- Obiecana i święta (1989).
Nie można również pominąć jego działalności poza literaturą, jako że Lewin był autorem słów hymnu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, znanego jako Pod sztandarami Marksa, Lenina.
Przypisy
- a b Andrzej Dobosz: Panorama nowszej literatury polskiej. rp.pl, 05.10.2012 r. [dostęp 01.04.2023 r.]
- Bohdan Urbankowski, Czerwona msza czyli uśmiech Stalina, t. II, Warszawa 1998 r., s. 217.
- Marian Stępień, Miesięcznik Literacki, w: Literatura polska, przewodnik encyklopedyczny, t. I, Warszawa 1984 r., s. 667.
- Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984 r., s. 529–530.
- Apel (dokument KSS KOR, Archiwum Opozycji IV/04.05.43 [b.n.s])
- Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Henryk Mąka | Andrzej Bednarek (reżyser) | Mariusz Dmochowski | Jadwiga Budlewska | Andrzej Owczarek (malarz) | Majer Bogdański | Damazy Kotowski | Piotr Wypych | Zofia Perczyńska | Roman Breitenwald | Adam Muszka | Przemysław Bluszcz | Bolesław Hochlinger | Alicja Habisiak-Matczak | Małgorzata Walczak | Krzysztof Kamiński (aktor) | Jan Adolf Hertz | Karina Marusińska | Aleksandra Olczyk | Czesława Endelmanowa-RosenblattowaOceń: Leopold Lewin