Mieczysław Niklewicz, urodzony 29 września 1880 roku w Piotrkowie Trybunalskim, był postacią o znaczącym wpływie w polskim życiu publicznym. Zmarł 5 stycznia 1948 roku w Drozdowie, pozostawiając po sobie bogaty dorobek zawodowy i społeczny.
Jako dziennikarz i wydawca, Niklewicz współtworzył renomowane publikacje. Był także współwłaścicielem znanego domu edytorskiego o nazwie Księgarnia Perzyński, Niklewicz i S-ka, który przyczynił się do rozwoju polskiej kultury literackiej. Jego zaangażowanie nie ograniczało się jedynie do działalności wydawniczej.
Mieczysław Niklewicz był aktywnym członkiem Ligi Narodowej, gdzie z zaangażowaniem uczestniczył w działaniach na rzecz Polski. Poza tym, działał w Towarzystwie Oświaty Narodowej (TON) oraz w Związku Młodzieży Polskiej "Zet", gdzie pełnił różne funkcje, w tym pełnił rolę skarbnika w Centralnym Komitecie Organizacyjnym (CKO).
Życiorys
Mieczysław Niklewicz, po uzyskaniu matury w gimnazjum piotrowskim, zdecydował się na studia prawnicze w Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim. Jako uczeń gimnazjum zaangażował się w działalność tajnych kół samokształceniowych, przyjmując orientację narodową oraz patriotyczną. W roku 1898/99 wstąpił do Związku Młodzieży Polskiej „Zet”. W tym samym roku miał także okazję poznać w Krakowie Romana Dmowskiego, który w 1900 roku wprowadził go do Ligi Narodowej.
Był jednym z najbardziej aktywnych członków Towarzystwa Oświaty Narodowej w Królestwie. W latach 1901-1902 odegrał kluczową rolę jako główny organizator strajku szkolnego w gimnazjach w Białej Podlaskiej oraz Zamościu. Niestety, za swoją nieustępliwość został aresztowany i spędził rok w X Pawilonie Cytadeli warszawskiej, a także został relegowany z uniwersytetu z tzw. wilczym biletem. Jednakże zakaz ten został mu cofnięty, co pozwoliło mu w 1907 roku na wznowienie studiów.
Po zwolnieniu z więzienia Mieczysław ponownie zajął się polityką. W 1905 roku objął stanowisko szefa Ligi Narodowej w guberni piotrowskiej i biorąc pod uwagę jego zaangażowanie, został jednym z kluczowych organizatorów Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego w Królestwie Polskim. W 1906 roku dołączył do redakcji „Gazety Polskiej”, która była oficjalnym organem stronnictwa. Działał nieprzerwanie do 1939 roku jako czołowy wydawca dzienników i periodyków obozu narodowego, a także wydawca książek autorów związanych z narodowymi ideami.
W latach 1907–1910 redagował „Gazetę Codzienną” oraz „Głos Warszawski”. Od 1910 roku był wydawcą „Gazety Warszawskiej”, aż do jej zawieszenia w 1915 roku, a w latach 1912-1915 zarządzał „Gazetą Poranną 2 Grosze”. Był też odpowiedzialny za wydawanie wielu popularnych pism, które promowały narodowe idee, takich jak „Ognisko”, „Zorza”, „Polak” oraz „Przegląd Narodowy”. Niklewicz kierował również „Gazetą Warszawską” w latach 1918-1935 oraz „Myślą Narodową”, a także „Warszawskim Dziennikiem Narodowym”. Mimo że formalnie nie był redaktorem tego ostatniego, jego nazwisko było zbanowane przez władze sanacyjne w stopce redakcyjnej. Jego działalność koncentrowała się na organizowaniu wydawnictw narodowych, które były kluczowe dla ruchu narodowego.
W 1909 roku Mieczysław Niklewicz oświadczył się Marji, a w tym czasie przeciwko niemu i Zygmuntowi Balickiemu toczyła się sprawa sądowa, która groziła im więzieniem. Sprawa obejmowała artykuł Zygmunta Balickiego pt. „Program Szymona Konarskiego”, opublikowany w „Przeglądzie Narodowym”. Dzięki interwencji hiszpańskiej królowej, Marii Krystyny, u cara Mikołaja II, Niklewicz został ułaskawiony w 1910 roku, a amnestia ta objęła również Balickiego, który był więziony na początku tego samego roku.
W dniu 7 września 1909 roku Mieczysław oraz Marja wzięli ślub, z którego związku przyszło na świat sześcioro dzieci: Krystyna (1910), Roman (1914), Andrzej (1917), Maria (1918), Ryszard (1920) oraz Konrad (1922). Pierwszy z chłopców zmarł w dzieciństwie w 1916 roku podczas pobytu rodziny w Moskwie. Ślub Niklewiczów został świadkiem Roman Dmowski, który później został ojcem chrzestnym ich pierworodnej córki.
W latach 1912-1915 mieszkanie Niklewiczów w Warszawie stało się jednym z centrum ruchu narodowego. Po powrocie Romana Dmowskiego z Paryża w roku 1920, ich dom stał się jego rodzinnym miejscem. W lecie 1920 roku Dmowski został ojcem chrzestnym syna Niklewiczów-Ryszarda. W 1937 roku rodzina Niklewiczów nabyła resztówkę Drozdowa, znaną również jako dolny dwór, z 19 hektarami parku, sadu i łąk.
W roku 1939, po agresji sowietów, rodzina była zmuszona opuścić Drozdów, jednak wrócili tam w roku 1945. Ostatnie lata zamieszkał w Drozdowie Mieczysław Niklewicz. Zmarł 5 stycznia 1948 roku, pozostawiając po sobie ważny ślad w historii polskiego ruchu narodowego.
Przypisy
- Marja Niklewiczowa przez całe życie była wierna pisowni "Marja" i życzyła sobie by tak pisano jej imię.
- https://bazhum.muzhp.pl/media//files/Annales_Universitatis_Mariae_Curie_Sklodowska_Sectio_K_Politologia/Annales_Universitatis_Mariae_Curie_Sklodowska_Sectio_K_Politologia-r2004-t11/Annales_Universitatis_Mariae_Curie_Sklodowska_Sectio_K_Politologia-r2004-t11-s254-259/Annales_Universitatis_Mariae_Curie_Sklodowska_Sectio_K_Politologia-r2004-t11-s254-259.pdf
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Zbigniew Ziemba | Tadeusz Żarski | Marek Domaracki | Janusz Baranowski | Władysław Maciejczyk | Ernestine Rose | Stanisław Kwapiński | Juliusz Wiernicki | Władysław Pieńkowski (urzędnik) | Mieczysław Trajdos | Grzegorz Lorek | Elżbieta Rutkowska | Marian Renke | Włodzimierz Kuliński | Anna Dudkiewicz | Artur Warzocha | Hanna Hubicka | Łukasz Krasoń | Zygmunt Zaremba | Kiejstut ŻemaitisOceń: Mieczysław Niklewicz