Mieczysław Trajdos

---

Życiorys

Mieczysław Trajdos był uczniem I Liceum Ogólnokształcącego im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie Trybunalskim, lecz nie dokończył nauki w tym miejscu. W roku 1905 wziął udział w strajku szkolnym, który był protestem przeciwko rusyfikacji. Za swoje działania został relegowany z tej placówki edukacyjnej, co zmusiło go do wyjazdu z obszaru zaboru rosyjskiego. Po tym incydencie osiedlił się w Krakowie, gdzie w gimnazjum im. św. Jacka ukończył naukę, zdobywając świadectwo dojrzałości w 1908 roku.

Później kontynuował naukę na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, jednak jego studia przerwał wybuch I wojny światowej. Po wojnie, w 1919 roku, zakończył studia prawnicze, a w kwietniu 1922 roku uzyskał tytuł doktora na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.

Zaangażowanie polityczne

Już od najmłodszych lat angażował się w działalność polityczną, a jego aktywność zaczęła się jeszcze podczas nauki w gimnazjum w Piotrkowie. Był członkiem wielu organizacji, takich jak Liga Narodowa, „Zet”, Związek Ludowo-Narodowy oraz Stronnictwo Narodowe. Od 1935 roku zasiadał w Komitecie Głównym Stronnictwa Narodowego. W latach 1937 i 1939 wybierano go na wiceprezesa tego ugrupowania. Stał się osobą kluczową w tajnych strukturach endecji, będąc kolejno członkiem tak zwanej „siódemki” oraz następnie „dziewiątki”. Poza tym pełnił funkcje redaktora naczelnego w „Gazecie Warszawskiej” oraz „Gazecie Warszawskiej Porannej”.

Podczas II wojny światowej

W wyniku powołania Tadeusza Bieleckiego do Wojska Polskiego w 1939 roku, Mieczysław Trajdos stał na czołowej pozycji jako p.o. prezesa zarządu głównego Stronnictwa Narodowego. Po rozpoczęciu II wojny światowej, jego zaangażowanie w działalność polityczną przyczyniło się do reaktywacji struktur Stronnictwa w czasie okupacji. Również z jego inicjatywy powstała Narodowa Organizacja Wojskowa. Trajdos zasiadał także w Politycznym Komitecie Porozumiewawczym, gdzie reprezentował Stronnictwo Narodowe w ramach Polskiego Państwa Podziemnego, co podkreślało jego znaczenie w konspiracyjnej walce o wolność.

Aresztowanie w Warszawie i śmierć przez ścięcie toporem

Historia Mieczysława Trajdosa przybrała tragiczny obrót, gdy został aresztowany przez Niemców 17 maja 1941 roku. Wydarzenie miało miejsce w Warszawie, w jego mieszkaniu przy ulicy Wspólnej 32. Po aresztowaniu, przewieziono go do Poznania, gdzie osadzono w Cytadeli Poznańskiej. Niestety, w lipcu 1942 roku jego życie zakończyło się w brutalny sposób – został zamordowany przez ścięcie toporem. Zaskakującym pozostaje fakt, że miejsce jego pochówku nigdy nie zostało odnalezione, co tylko zwiększa aurę tajemniczości wokół jego postaci.

Na temat okoliczności jego wywózki krążą różne relacje. Istnieje teoria, według której Trajdos, po aresztowaniu, miał zostać przewieziony do Berlina, gdzie zaproponowano mu stworzenie kolaboracyjnego rządu na bazie struktur Stronnictwa Narodowego. Jego stanowcza odmowa mogła być przyczyną kolejnego przewozu z Berlina do Poznania, co doprowadziło do jego tragicznej śmierci. Inna wersja wydarzeń sugeruje, że zmarł podczas „nocy Nerona” w poznańskim ZOO. Oczywistym w tym przypadku jest, że temat ten pozostaje niezwykle kontrowersyjny i skryty w mrokach historii, a detale były związane z okrutnymi praktykami, jak mordowanie działaczy wielkopolskiej organizacji patriotycznej „Ojczyzna”, do których miano wrzucać ich do klatek z dzikimi zwierzętami.

Życie prywatne

Mieczysław Trajdos miał siostrę Aleksandrę, która przyszła na świat w 1901 roku w Piotrkowie Trybunalskim. Niestety, jej los zakończył się tragicznie w Auschwitz, gdzie zginęła 11 kwietnia 1943 roku. Drugą siostrą Mieczysława była Anna, która wyszła za mąż za lekarza psychiatrę, Karola Szymańskiego. Tego mężczyznę również dotknęła tragedia, gdyż stał się ofiarą zbrodni katyńskiej. Para miała syna, Macieja, który walczył w czasie Powstania Warszawskiego. Po wojnie osiedlił się w Kanadzie, gdzie podjął się opisu dramatycznych wydarzeń związanych z losem swoich bliskich, w tym wuja i ciotki.

Upamiętnienie

Rondo u zbiegu ulic Karolinowskiej i Rolniczej w Piotrkowie Trybunalskim nosi imię Mieczysława Trajdosa.

Decyzja o nadaniu temu miejscu imienia Mieczysława Trajdosa została zatwierdzona przez radę miasta podczas sesji w dniu 1 marca 2012 roku.

---

Oceń: Mieczysław Trajdos

---