Seweryn Nowakowski


Seweryn Nowakowski, który przyszedł na świat 8 stycznia 1894 roku w Piotrkowie Trybunalskim, odznaczał się aktywnym uczestnictwem w życiu politycznym Polski. Był politykiem samorządowym, którego wkład w rozwój lokalnej administracji jest nie do przecenienia.

W swojej karierze zajmował m.in. stanowisko komisarza rządowego Białegostoku, co podkreśla jego znaczenie w strukturach władzy regionalnej. Dodatkowo, pełnił funkcję prezydenta Białegostoku, czego przykładem były jego działania mające na celu modernizację miasta oraz poprawę jakości życia jego mieszkańców.

Niestety, jego życie zakończyło się w niejasnych okolicznościach, prawdopodobnie w roku 1940, co pozostawia wiele pytań dotyczących jego losów w trudnych czasach II wojny światowej.

Życiorys

Studiował na zakresie prawa na Uniwersytecie Warszawskim. Po wybuchu I wojny światowej przeniósł się do Kijowa, gdzie spędził pewien czas. Następnie podjął naukę na wydziale prawa Uniwersytetu Moskiewskiego. Po wojnie, przypuszczalnie w 1919 roku, powrócił do Polski z transportem Czerwonego Krzyża i osiedlił się w Piotrkowie Trybunalskim. Tam wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej, a wkrótce osiągnął stanowisko ławnika, co oznaczało, że był etatowym członkiem Zarządu Miejskiego w Piotrkowie Trybunalskim, którego obowiązki pełnił aż do 30 grudnia 1928 roku. Z kolei w latach 1927-1930 związany był z wydziałem finansowym i administracyjnym, pełniąc funkcję szefa tej instytucji.

Wiosną 1931 roku został desygnowany na stanowisko komisarza rządowego w Białymstoku przez premiera. Pełnił tę rolę do 1934 roku, kiedy to objął tymczasowe stanowisko Prezydenta miasta Białegostoku. W 1935 roku, po zwycięstwie w wyborach samorządowych, został Prezydentem miasta. Jeszcze przed wyborami parlamentarnymi w 1935 roku otrzymał mianowanie na komisarza wyborczego w okręgu nr 40.

W październiku 1939 roku został aresztowany przez NKWD i osadzony w więzieniu w Białymstoku. Z tego miejsca został przewieziony do ZSRR, a od tego momentu nie pojawiły się żadne informacje na temat jego losów. Symboliczny grób Seweryna Nowakowskiego znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 20-1-17,18).

Upamiętnienie

W dniu 19 lutego 2004 roku, na Willi Prezydenckiej w Białymstoku, ulokowanej przy ulicy Akademickiej 26, nastąpiło uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej, dedykowanej pamięci Seweryna Nowakowskiego.

Jedna z ulic w Białymstoku nosi zaszczytne imię Seweryna Nowakowskiego, podkreślając w ten sposób jego znaczenie dla lokalnej społeczności.

Seweryn Nowakowski był również patronem Publicznego Gimnazjum Nr 6 z Oddziałami Dwujęzycznymi w Białymstoku, co dodatkowo świadczy o jego wkładzie w edukację regionu.

W ramach obchodów stulecia niepodległości Polski oraz w związku z uchwałą Rady Miasta Białegostoku, która ustanowiła Rok Seweryna Nowakowskiego, Ryszard Kaczorowski oraz Feliks Filipowicz zorganizowali wystawę, mającą na celu upamiętnienie ostatniego prezydenta Białegostoku z okresu przedwojennego. Ekspozycja była dostępna w BOK–Centrum im. Ludwika Zamenhofa od 22 listopada 2019 roku do 16 lutego 2020 roku.

16 września 2021 roku w Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku zainaugurowano działalność Instytutu Badawczego im. Seweryna Nowakowskiego. Akt założycielski został podpisany przez Prezydenta Białegostoku Tadeusza Truskolaskiego, dyrektora Muzeum Pamięci Sybiru prof. Wojciecha Śleszyńskiego oraz Krystynę Nowakowską, synową Seweryna Nowakowskiego.

Zwieńczeniem upamiętnienia tej znaczącej postaci w historii Białegostoku było odsłonięcie pomnika, które miało miejsce 16 września 2024 roku w parku Planty. Pomnik ten znajduje się w pobliżu willi, w której niegdyś mieszkał Seweryn Nowakowski, co sprawia, że jego dziedzictwo jest nadal obecne w świadomości mieszkańców.

Przypisy

  1. W Białymstoku odsłonięto pomnik ostatniego przedwojennego prezydenta miasta [online], dzieje.pl [dostęp 16.09.2024 r.]
  2. Instytut Badawczy im. Prezydenta Seweryna Nowakowskiego [online], Białystok - Oficjalny Portal Miasta [dostęp 21.04.2022 r.]
  3. Poznajmy postać Seweryna Nowakowskiego [online], Białystok - Oficjalny Portal Miasta [dostęp 02.12.2020 r.]
  4. Cmentarz Stare Powązki: DOMASZEWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 02.12.2020 r.]
  5. Seweryn Nowakowski [online], Wrota Podlasia [dostęp 02.12.2020 r.]
  6. Komisarze wyborczy. „Kurier Warszawski”. Nr 202, s. 3, 26.07.1935 r.
  7. Nominacja komisarzy wyborczych. „Express Poranny”. Nr 205, s. 2, 26.07.1935 r.
  8. M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 338 „za zasługi na polu pracy samorządowej i społecznej”.

Oceń: Seweryn Nowakowski

Średnia ocena:4.54 Liczba ocen:17