Anna Jerzmańska

---

Życiorys

Anna Jerzmańska, wybitna postać w dziedzinie zoologii, rozpoczęła swoje edukacyjne starania w trudnych czasach okupacji niemieckiej. Wówczas ukończyła podstawową szkołę w Piotrkowie i kontynuowała naukę w podziemnym liceum, które zakończyła w 1945 roku. Po wyzwoleniu, jej zainteresowania skierowały się ku sztuce, co zaowocowało podjęciem nauki w szkole artystycznej.

W latach 1945-1946 była aktywną członkinią antykomunistycznego podziemia. Niestety, w wyniku aresztowania przez UB, spędziła kilka miesięcy w więzieniu, co w konsekwencji doprowadziło do relegacji z uczelni. Po krótkim pobycie w Gliwicach, swoje wysiłki edukacyjne kierowała na Uniwersytet Wrocławski, gdzie rozpoczęła studia zoologiczne, które zakończyła z sukcesem w 1951 roku, a już rok później objęła stanowisko asystentki na swojej uczelni.

W 1960 roku Jerzmańska obroniła doktorat, a w 1968 roku uzyskała habilitację. Jej kariera naukowa, bogata w osiągnięcia, była kontynuowana, co pozwoliło jej w 1978 roku na uzyskanie tytułu profesora nadzwyczajnego, a w 1995 roku – profesora zwyczajnego. W latach 1978-1981 piastowała funkcję dziekana Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Wrocławskiego. W uznaniu jej wkładu w naukę, została uhonorowana Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski w 1979 roku oraz Złotym Krzyżem Zasługi w 1973 roku.

Głównym tematem badań Anny Jerzmańskiej była paleoichtiologia kenozoiku. Jej prace koncentrowały się głównie na skamieniałościach ryb, a większość z ponad 50 opublikowanych opracowań dotyczyła ryb oligocenu z fliszu Karpat, znanych jako łupki menilitowe. Mimo że jej badania obejmowały ryby z różnych regionów świata, to właśnie ten temat stanowił trzon jej działalności naukowej. Jerzmańska była rozpoznawana jako ekspert na międzynarodowej arenie w zakresie paleogenskich ryb, a jej artykuły ukazywały się w prestiżowych pismach paleontologicznych oraz geologicznych.

Poza paleonizacją ryb, współpracowała również przy wielu projektach dotyczących środowiska powstawania łupków menilitowych oraz badań nad skamieniałymi skorupiakami. Przez wiele lat była aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Geologicznego.

Ciekawostką jest to, że córką Anny Jerzmańskiej jest znana pisarka Ewa Stachniak, która również nawiązuje do dorobku matki.

---

Oceń: Anna Jerzmańska

---