Franciszek Maciejowski, urodzony 7 października 1798 roku w Piotrkowie Trybunalskim, to postać, która w znaczący sposób wpisała się w historię Polski. Jego życie zakończyło się 24 grudnia 1873 roku w Warszawie.
Był on nie tylko prawnikiem, ale również historykiem oraz encyklopedystą, co czyni go ważnym przedstawicielem polskiej kultury intelektualnej tamtych czasów.
Życiorys
Franciszek Maciejowski był wybitnym znawcą prawa rzymskiego oraz historii prawa, którego działalność przypada na XIX wiek. Jego edukacja rozpoczęła się w 1817 roku w Krakowie, gdzie w trakcie studiów pracował jako pomocnik bibliotekarza w Bibliotece Jagiellońskiej, co świadczy o jego zaangażowaniu w zdobywanie wiedzy. Po zakończeniu studiów w Krakowie, w 1822 roku, kontynuował naukę w Berlinie oraz Wrocławiu.
W 1823 roku uzyskał absolutorium na Uniwersytecie Warszawskim, a rok później otrzymał tytuł magistra praw. Następnie rozpoczął aplikację w radomskim sądownictwie. W 1838 roku został mianowany podprokuratorem w Płocku, a w 1839 objął stanowisko sędziego Trybunału Cywilnego w Kielcach. Od 1840 pełnił funkcję sędziego Sądu Kryminalnego w Warszawie oraz referenta w X Departamencie Rządzącego Senatu.
W 1854 roku Maciejowski był powołany na sędziego Sądu Apelacyjnego, co dodatkowo potwierdzał jego wysokie kwalifikacje w dziedzinie prawa. Oprócz pracy w sądownictwie, wykładał w latach 1839-1846 prawo oraz postępowanie karne podczas Kursów Prawnych w Warszawie. Po ich zakończeniu, kontynuował wykłady w Instytucie Szlacheckim w latach 1848–1857.
W 1848 roku opublikował Wykład prawa karnego, który został dostosowany do wcześniej wprowadzonej w Królestwie Polskim kodyfikacji karnej. Jego wkład w rozwój prawa został doceniony w 1861 roku, kiedy został odznaczony Orderem Świętego Stanisława 2 klasy, a rok później został adiunktem na Wydziale Prawa Szkoły Głównej Warszawskiej.
W 1863 roku objął katedrę historii oraz instytucji prawa rzymskiego na Szkole Głównej. Jego umiejętności oraz wiedza pozwoliły mu na awans do rangi profesora nadzwyczajnego, a od 1865 roku pełnił funkcję profesora zwyczajnego. W 1868 roku, na własne żądanie, przeszedł na emeryturę.
Warto również wspomnieć, że jego syn, Ignacy Maciejowski, był znanym powieściopisarzem XIX wieku, co podkreśla literackie i kulturowe dziedzictwo rodziny Maciejowskich.
Dzieła
Franciszek Maciejowski był ważną postacią w dziedzinie nauk prawnych, znanym ze swoich publikacji dotyczących prawa. Jego najistotniejszym dziełem było dwutomowe opracowanie poświęcone prawu rzymskiemu, które wykazywało głęboką znajomość tematu.
Wśród jego prac należy wymienić:
- De condictione (1830),
- Rozbior dzieła pod tytułem: Praktyka kryminalna, tojest wzór rozważnego i porządnego spraw kryminalnych sądzenia według praw przyzwoitych i przystosowanych zdaniem autorów poważnych, przez szlachetnego jmci pana Jakoba Czechowicza, radcę i sędziego miasta Chelmna, z rękopisma po jego śmierci zostawionego (1844),
- Wykład prawa karnego w ogólności z zastosowaniem Kodexu kar głównych i poprawczych z dniem 20 grudnia – 1 stycznia 1848 r. w Królestwie Polskiém obowiązującego tudzież Ustawy przechodniéj i Instrukcyi dla sądów (1848),
- Zasady prawa rzymskiego pospolitego podług instytucyj justynijańskich: wraz z krótkim wywodem dziejowego rozwoju prawodawstwa rzymskiego, T. 1-2 (1865).
Oprócz tego, Maciejowski był także encyklopedystą, który pisał hasła prawnicze do 28-tomowej Encyklopedii Powszechnej Orgelbranda, która ukazywała się w latach 1859-1868. W I tomie tej encyklopedii, wydanym w 1859 roku, można znaleźć jego nazwisko na liście twórców odpowiedzialnych za stworzenie jej zawartości.
Przypisy
- Janicka 2017 r.
- Rafał Gerber, Studenci Uniwersytetu Warszawskiego 1808-1831. Słownik biograficzny, str. 134.
- FranciszekF. Maciejowski, De condictione, Varsaviae: P. Barycki, 1830 r.
- FranciszekF. Maciejowski, Wykład prawa karnego w ogólności z zastosowaniem kodexu kar głównych i poprawczych z dniem 20 grudnia - 1 stycznia 1848 r. w Królestwie Polskiem obowiązującego tudzież ustawy przechodniej i instrukcyi dla sądów, Warszawa: nakł. aut, 1848 r.
- FranciszekF. Maciejowski, Zasady prawa rzymskiego pospolitego podług instytucyj justyniańskich wraz z krótkim wywodem dziejowego rozwoju prawodawstwa rzymskiego. T. 1, Warszawa: G. Gutwein, 1865 r.
- FranciszekF. Maciejowski, Zasady prawa rzymskiego pospolitego podług instytucyj justyniańskich wraz z krótkim wywodem dziejowego rozwoju prawodawstwa rzymskiego. T. 2, Warszawa: G. Gutwein, 1865 r.
- Praca zbiorowa 1859 r.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Zofia Degen-Ślósarska | Marian Radziszewski | Jerzy Stodółkiewicz | Franciszek Biernacki | Antonina Kłoskowska | Jakub Kaczka | Jerzy Stanisław Kmieciński | Teodor Vieweger | Maria Żmigrodzka | Jan Jerzy Karpiński | Marek Gogolewski | Henryk Rutkowski (historyk) | Stefan Kacperski | Władysław Wieczorek | Jan Kodrębski | Józef Czekalski | Leszek Jankiewicz | Ryszard Szretter | Anna Jerzmańska | Wojciech PolitowskiOceń: Franciszek Maciejowski