Konrad Guderski

---

Życiorys

Rodzina Konrada Guderskiego ma swoje korzenie w rejonie wsi Wojsławice. Wśród jego przodków znajduje się pradziadek, Jan Guderski, który sprawował funkcję karczmarza, a prapradziadek, Mikołaj Tatarowicz, był kowalem. Konrad był synem Stanisława, który pracował jako robotnik kolejowy, oraz Anny. Warto także wspomnieć o kuzynie Stanisława, Albinie Guderskim, który zginął tragicznie w obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen (KL) w 1945 roku.

W rodzinie Konrada znajduje się także wykształcona linia męska, ponieważ był młodszym bratem inżyniera leśnika Idziego Guderskiego oraz majora Jana Guderskiego, dowódcy 15 Batalionu Saperów. Jego młodszy brat, porucznik Marian Guderski, tragicznie zginął podczas wypadku lotniczego w dniu 29 marca 1930 roku i spoczął na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.

Konrad spędził swoje dzieciństwo w Pruszkowie, niedaleko Warszawy. Był aktywnym członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej, a w 1918 roku brał udział w rozbrajaniu wojsk niemieckich w Warszawie. Ukończył warszawskie Gimnazjum im. Tadeusza Reytana w 1920 roku, a następnie kontynuował edukację na Politechnice Warszawskiej oraz na Politechnice Lwowskiej, gdzie w 1934 roku uzyskał dyplom inżyniera hydrologa. Pracował wówczas przy regulacji rzeki Wisły.

W 1934 roku Konrad był oficerem rezerwy w 9 pułku piechoty Legionów w Zamościu, gdzie pełnił funkcję podporucznika z datą starszeństwa przypisaną od 1 stycznia 1931 roku, a także 124. lokatą w korpusie oficerów rezerwowych piechoty. Zapisał się w historii jako pracownik cywilny Ekspozytury Nr 2 Oddziału II Sztabu Głównego, gdzie jego rola obejmowała bycie urzędnikiem kontraktowym oraz kierownikiem podreferatu wojskowego w referacie bezpieczeństwa technicznego tej jednostki. W roku 1938 brał udział w operacji Łom na Rusi Podkarpackiej, dowodząc jedną z grup dywersyjnych.

W kwietniu 1939 roku, jako rzeczoznawca Ministerstwa Spraw Wojskowych, został delegowany do Gdańska do realizacji specjalnych zadań wojskowych. W obliczu nadchodzącej wojny angażował się w konspiracyjne przygotowania do obrony Poczty Polskiej w Gdańsku, organizując transport broni i amunicji. Oficjalnie występował jako urzędnik pocztowy oraz instruktor wychowania fizycznego. Istnieją przypuszczenia, że mógł również stać na czele konspiracyjnej organizacji nazwanej „Związek Jaszczurczy” lub „Jaszczurka”. 1 września 1939 roku objął dowództwo obrony Poczty, działając pod pseudonimem „Konrad”, niestety poległ w początkowej fazie tych walk.

Jego miejsce spoczynku znajduje się na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu w gdańskiej Zaspie. Razem z innymi obrońcami Poczty Polskiej, został zidentyfikowany dopiero w 1947 roku, co było skutkiem konspiracyjnego charakteru jego aktywności i śmierci większości świadków tych wydarzeń.

Upamiętnienie

Ulice na Osiedlu Świętokrzyskim w Gdańsku oraz na Gocławiu (w dzielnicy Praga-Południe) w Warszawie noszą imię Konrada Guderskiego. Jest to sposób na upamiętnienie jego zasług oraz wkładu w historię.

Na budynku usytuowanym pod adresem ul. Saska 68 w Warszawie, mieszczącym się w malowniczej dzielnicy Saska Kępa, można dostrzec mosiężną tablicę poświęconą miejscu, w którym mieszkał. Tablica ta stanowi przypomnienie o jego historii oraz lokalizacji, w której spędził część swojego życia.

Co więcej, 1 września 2021 roku Narodowy Bank Polski wprowadził do obiegu srebrną monetę kolekcjonerską, zatytułowaną „Obrona Poczty Polskiej w Gdańsku. Agresja Niemiec na Polskę” o nominale 20 zł. Poczta Polska SA również wyemitowała okolicznościowy znaczek, który nosi ten sam tytuł. Na monety oraz znaczkach uwidoczniono podobizny Konrada Guderskiego, Jana Michonia oraz Alfonsa Flisykowskiego, które prezentują się na tle historycznego budynku Poczty.

Konrad Guderski w filmie

Postać Konrada Guderskiego pojawia się w wojennym filmie Wolne miasto, który został wyreżyserowany w 1958 roku przez Stanisława Różewicza. W tej produkcji rolę podporucznika odgrywa Stanisław Jasiukiewicz.

---

Oceń: Konrad Guderski

---