Marian Frydrych

---

Życiorys

Marian Ludwik Frydrych był wybitnym uczestnikiem współczesnej historii Polski, który swoją karierę rozpoczął jako uczeń szkoły handlowej w Sosnowcu. Już od 1912 roku angażował się w działalność tajnego skautingu w Zagłębiu Dąbrowskim, a także przystąpił do Polskich Drużyn Strzeleckich, przyjmując pseudonim „Ludwik Wielgat”.

Latem 1914 roku brał udział w kursie instruktorskim organizowanym przez PDS w Nowym Sączu. W chwili ogłoszenia mobilizacji, razem z kolegami z kursu, udał się na Olenadry, gdzie 3 sierpnia 1914 roku rozpoczął służbę w 1 Kompanii Kadrowej. Wkrótce po tym, Frydrych wstąpił do Legionów Polskich, gdzie jego losy wojskowe były bardzo intensywne. W maju 1915 roku odniósł rany pod Kozinkiem, a w październiku tego samego roku ponownie zaznał trudów wojny, tym razem pod Sobieszczanami.

Po wycofaniu Legionów z frontu, Frydrych trafił do szkoły oficerskiej w Zambrowie. Po jej ukończeniu, został oddelegowany do obozu ćwiczeń w Zegrzu, gdzie funkcjonował jako instruktor. Niestety, po kryzysie przysięgowym znalazł się w obozie internowanym w Szczypiornie, a później w Łomży. W styczniu 1918 roku udało mu się zbiec z obozu i włączyć do Polskiej Organizacji Wojskowej.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, Frydrych współorganizował I oraz II batalion Okręgowego pułku piechoty w Łomży, który następnie przekształcono w 33 pułk piechoty. Od sierpnia 1919 roku pełnił funkcję dowódcy 11 kompanii 33 pp, biorąc udział w walkach na froncie litewsko-białoruskim. Podczas konfliktu z bolszewikami wielokrotnie wykazał się odwagą i umiejętnościami bojowymi. W czerwcu 1920 roku został mianowany pełniącym obowiązki dowódcy I batalionu 33 pp, a 1 sierpnia, pod Zochami, odniósł rany podczas walk odwrotowych. Po wyleczeniu, brał udział w ofensywie wojsk polskich w Galicji Wschodniej.

Po zakończeniu wojny Frydrych pozostawał w 33 pp. 26 kwietnia 1928 roku został przesunięty do 30 pułku piechoty w Warszawie, gdzie wkrótce objął stanowisko kwatermistrza. 23 sierpnia 1929 roku przeniesiono go na dowódcę batalionu w Szkole Podchorążych dla Podoficerów w Bydgoszczy, a 21 stycznia 1930 roku na zastępcę dowódcy 18 pułku piechoty w Skierniewicach.

23 marca 1932 roku Frydrych objął kierownictwo Okręgowego Urzędu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Grodnie, a 26 stycznia 1934 roku został mianowany kierownikiem wydziału w Państwowym Urzędzie Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Warszawie. Z dniem 25 kwietnia 1934 roku objął stanowisko komendanta głównego Związku Strzeleckiego, które sprawował do 7 lipca 1938 roku.

1 września 1938 roku Frydrych został mianowany dowódcą 60 pułku piechoty w Ostrowie Wielkopolskim. Podczas kampanii wrześniowej dowodził pułkiem, z którym walczył aż do tragicznych bitew. Po bitwie pod Bzurą, próbował wraz z resztkami pułku przebić się do Warszawy. Niestety, poniósł śmierć 18 września 1939 roku w Dąbrowie Starej w Puszczy Kampinoskiej.

Po zakończeniu działań wojennych, szczątki Mariana Frydrycha zostały ekshumowane i złożone na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B10-2-33).

Awanse

Marian Frydrych przeszedł wyjątkową drogę awansów w swojej karierze wojskowej, co świadczy o jego zaangażowaniu i umiejętnościach. Oto szczegółowy przegląd jego awansów:

• kapral – 1915,
• plutonowy – 6 października 1916,
• podporucznik – 3 kwietnia 1919,
• porucznik – 19 stycznia 1921,
• kapitan – 1922 (ze starszeństwem z dniem 1 kwietnia 1919 roku),
• major – ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925,
• podpułkownik – 1 stycznia 1930.

Odznaczenia i ordery

Marian Frydrych był odznaczanym żołnierzem, który otrzymał wiele wyróżnień za swoją służbę. Jego osiągnięcia obejmują:

• Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari nr 115,
• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921),
• Krzyż Niepodległości (9 listopada 1931),
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1936),
• Krzyż Walecznych (czterokrotnie, po raz 1, 2 i 3 w 1921),
• Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928),
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
• Odznaka za Rany i Kontuzje (trzykrotnie),
• Odznaka „Za wierną służbę”,
• Odznaka Pamiątkowa „Pierwszej Kadrowej”,
• Krzyż Komandorski Orderu Białej Róży Finlandii (Finlandia, 1937),
• Order Krzyża Orła II klasy (Estonia, 1936),
• Order Krzyża Orła III klasy (Estonia, przed 1935),
• Krzyż Zasługi Obrońców (Łotwa, przed 1935).

---

Oceń: Marian Frydrych

---