Aleksander Szychowski

Wojsko i służby mundurowe

Aleksander Henryk Szychowski to postać wyjątkowa w polskiej historii, której życie i osiągnięcia miały znaczący wpływ na rozwój militarystyczny i inżynieryjny kraju. Urodził się 25 września 1890 roku w Piotrkowie, a jego życie zakończyło się 25 maja 1970 roku w Szczecinie.

Jako inżynier oraz oficer saperów w Armii Imperium Rosyjskiego, Szychowski zdobył doświadczenie, które później zaowocowało w jego służbie w Wojska Polskiego, gdzie awansował na stopień generała brygady.

Życiorys

Urodziny Aleksandra Szychowskiego miały miejsce 25 września 1890 roku w Piotrkowie, będącym stolicą ówczesnej guberni piotrkowskiej. Pochodził z rodziny o bogatych tradycjach, jego ojciec, Konstanty (1857–1918), był pułkownikiem lekarzem oraz sekretarzem Warszawskiej Izby Skarbowej Grodzkiej, natomiast matka, Alina Maria Izabela z Zengtellerów (1861–1937), również miała znaczną rolę w rodzinie.

Średnią szkołę ukończył w 1909 roku w Brześciu. Następnie podjął naukę na Akademii Lekarskiej w Petersburgu. W związku z podejrzeniami o działalność niepodległościową, był przesłuchiwany przez policję, co zaowocowało jego powołaniem do służby wojskowej. W latach 1910-1912 uczęszczał do Wojskowej Akademii Inżynieryjnej. Po jej ukończeniu, w sierpniu 1912 roku, rozpoczął służbę jako oficer saperów.

Na początku swojej kariery wojskowej służył w 3 batalionie kolejowym, a następnie, do grudnia 1917 roku, w batalionie grenadierskim jako dowódca kompanii i adiutant batalionu. Był aktywnym uczestnikiem I wojny światowej, walcząc na froncie niemieckim, gdzie zasłużył się, otrzymując sześć orderów bojowych.

W latach 1917-1918, będąc kapitanem, walczył w I Korpusie Polskim w Rosji w Legii Oficerskiej płk. Konarzewskiego, a później w 3 pułku strzelców. Z bolszewikami toczył walki, za które został odznaczony Krzyżem Walecznych. W lipcu 1918 roku, razem z 25 oficerami oraz 600 żołnierzami, wrócił do kraju. Po powrocie, rozpoczął pracę w Zarządzie miasta stołecznego Warszawy.

Od listopada 1918 roku, w Lublinie, w oddziałach Wojska Polskiego, organizowanych pod dowództwem generała podporucznika Edwarda Śmigły-Rydza, pełnił różne funkcje. Z dniem 17 listopada 1918 roku został mianowany szefem wyszkolenia w Sztabie Dowództwa Okręgu Generalnego „Lublin”. W styczniu 1919 roku, w Naczelnym Dowództwie Wojska Polskiego, awansował na szefa Sekcji Oddziału Inżynieryjnego, a jego działalność miała miejsce na froncie bolszewickim. 6 lutego 1919 roku, został formalnie przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia porucznika, który uzyskał ze starszeństwem z dnia 6 sierpnia 1913 roku.

Po wojnie w 1920 roku, objął funkcję szefa saperów w Dowództwie Okręgu Generalnego w Krakowie. W 1922 roku służył w 2 pułku kolejowym, a w 1923 roku w Oddziale IV Sztabu Generalnego. W okresie od 2 listopada 1923 do 15 października 1924 roku był uczestnikiem Kursu Doszkolenia Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Po zakończeniu kursu, z dyplomem naukowym oficera Sztabu Generalnego, został przydzielony do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie na stanowisko szefa Oddziału Organizacyjnego.

3 września 1926 roku, Szychowski objął dowództwo 7 pułku Saperów Wielkopolskich w Poznaniu. Z dniem 4 grudnia 1928 roku został przeniesiony z korpusu oficerów saperów kolejowych do korpusu oficerów inżynierii i saperów, jednocześnie pozostając na zajmowanym stanowisku. 1 grudnia 1929 roku, wyznaczony na zastępcę szefa Oddziału IV Sztabu Generalnego, a także na szefa Służby Komunikacji Wojskowej, pełnił tę funkcję do września 1939 roku. 19 marca 1938 roku awansował na generała brygady.

Po kampanii wrześniowej, Szychowski został internowany w Rumunii w Băile Herculane i od stycznia 1941 roku przebywał w niewoli niemieckiej. Jego pobyt w obozach trwał od oflagu Dorsten, w którym się znalazł 8 lutego 1941 roku, do Dössel (obecnie dzielnica Warburga) od 18 września 1942 roku do 1 kwietnia 1945 roku.

Po uwolnieniu, Aleksander Szychowski udał się do Francji, a w marcu 1946 roku powrócił do Polski. Mimo formalnego zaliczenia do kadry LWP, wkrótce potem, jeszcze w 1946 roku przeszedł w stan spoczynku. Podjął pracę na Polskich Kolejach Państwowych w Pomorzu Zachodnim, pełniąc funkcję zastępcy dyrektora Dyrekcji Okręgowej PKP w Szczecinie. Po przejściu na emeryturę, osiedlił się w Szczecinie, gdzie zmarł. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, w kwaterze 205-1-1,2.

Życie prywatne

O życiu prywatnym Aleksandra Szychowskiego warto wspomnieć, że był w związku małżeńskim z Wierą Ireną, która z domu nosiła nazwisko Ryżko. Niestety, zmarła w 1945 roku. Z tego związku pochodził ich syn Zbigniew, który przyszedł na świat w 1918 roku. Dodatkowo, Aleksander miał również pasierba Mikołaja, urodzonego w 1910 roku.

Awanse

Aleksander Szychowski, pełniąc szereg kluczowych ról wojskowych, przeszedł w swojej karierze imponującą ścieżkę awansów. Oto chronologiczny przegląd jego osiągnięć w zakresie stopni wojskowych:

  • podporucznik – 1912,
  • porucznik – 1915,
  • podkapitan – 1917,
  • porucznik – 6 lutego 1919 roku, otrzymał starszeństwo z dniem 6 sierpnia 1913 roku,
  • kapitan – zatwierdzony 12 czerwca 1919 roku, awansowany przez generała Edwarda Śmigły-Rydza w listopadzie 1918 roku,
  • podpułkownik – 3 maja 1922, zweryfikowany ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów kolejowych,
  • pułkownik – 3 maja, z starszeństwem z dniem 1 lipca 1925 oraz 1. lokatą w korpusie oficerów kolejowych (od 4 grudnia 1928 roku pułkownik ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925 i 1,01 lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów),
  • generał brygady – ze starszeństwem od 19 marca 1939 roku, zajmując trzecie miejsce.

Każdy z tych stopni odzwierciedlał nie tylko osobiste osiągnięcia Szychowskiego, ale również jego wkład w strukturę i organizację Wojska Polskiego na przestrzeni lat.

Ordery i odznaczenia

Aleksander Szychowski został odznaczony licznymi nagrodami i medalami, co świadczy o jego zasługach i oddaniu w służbie. Poniżej przedstawiamy niektóre z najważniejszych odznaczeń, jakie otrzymał:

  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – przyznany 8 listopada 1930,
  • Krzyż Walecznych,
  • Złoty Krzyż Zasługi – 2 sierpnia 1928 oraz 18 lutego 1939,
  • Medal Niepodległości – przyznany 23 grudnia 1933,
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
  • Srebrny Medal za Długoletnią Służbę,
  • Brązowy Medal za Długoletnią Służbę,
  • Krzyż Komandorski Orderu Gwiazdy Rumunii (Rumunia),
  • Order Świętej Anny II klasy (Imperium Rosyjskie),
  • Order Świętej Anny III klasy (Imperium Rosyjskie),
  • Order Świętej Anny IV klasy (Imperium Rosyjskie),
  • Order Świętego Stanisława II klasy (Imperium Rosyjskie),
  • Order Świętego Stanisława III klasy (Imperium Rosyjskie),
  • Order Świętego Włodzimierza IV klasy (Imperium Rosyjskie),
  • Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”).

Te odznaczenia podkreślają jego zaangażowanie oraz wysokie kwalifikacje w trudnych czasach historii Polski oraz w międzynarodowych konfliktach.

Opinie

Bardzo pracowity, zdobywa sobie saperską wiedzę praktyczną. Zauważono, że nie zna się na piechocie. Jego umysł został określony jako dość ciasny. Uznaje się go za osobę, którą można używać w kontekście związanym z techniką.

3 grudnia 1928 r. /-/ gen.Rydz-Śmigły.

Przypisy

  1. Cmentarz Stare Powązki: Szychowscy, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 15.05.2020 r.]
  2. Janusz J. Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943−1990, t. III, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2010, ISBN 978-83-7611-801-7.
  3. Piotr Stawecki, Generałowie polscy w wojnie obronnej 1939 roku i ich dalsze losy wojenne: cz. 2, [w:] Przegląd Historyczno-Wojskowy 15 (66)/3 (249) s. 93–94.
  4. M.P. z 1939 r. nr 45, poz. 76 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
  5. M.P. z 1930 r. nr 260, poz. 352 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
  6. M.P. z 1934 r. nr 6, poz. 12 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  7. M.P. z 1928 r. nr 178, poz. 386 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
  8. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 20 z 23.12.1929 r.
  9. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 3 z 29.01.1929 r.
  10. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 9 z 19.03.1934 r., s. 115
  11. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 18 z 11.11.1937 r.
  12. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 44 z 20.04.1924 r.
  13. Tajny Dziennik Personalny nr 2 z 19 marca 1939
  14. Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 70 z 26 czerwca 1919 roku, poz. 2247.
  15. Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 18 z 18 lutego 1919 roku, poz. 596.
  16. Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 16 z 13 lutego 1919 roku, poz. 550.
  17. Nekrolog Aliny Marii Izabeli z Zengtellerów Szychowskiej. „Polska Zbrojna”. 314, s. 4, 13.11.1937 r. Warszawa.
  18. Wojska inżynieryjno-saperskie na terenie Wielkopolski 1918–1939, s. 67.
  19. Stawecki 1994, s. 325.
  20. Kalendarz Historyczny - Aleksander Szychowski [dostęp 20.11.2011 r.]

Oceń: Aleksander Szychowski

★★★★★
Średnia ocena:4.75 Liczba ocen:6