Lucjan Adam Gawroński to postać o niezwykle bogatej biografii, której życie trwało od 24 grudnia 1896 roku, kiedy to przyszedł na świat w Piotrkowie Trybunalskim, aż do tragicznych wydarzeń w Katyńskiej Puszczy, gdzie zginął w dniach 9-11 kwietnia 1940 roku.
Był kapitanem administracji w Wojska Polskiego, a także zaangażowanym działaczem na rzecz niepodległości Rzeczypospolitej.
Życiorys
Lucjan Gawroński przyszedł na świat w rodzinie Władysława oraz Anny Stefanii pochodzącej z Martzów. W czasie I wojny światowej, od 22 marca 1915 roku, z zaangażowaniem walczył w szeregach 1. kompanii I batalionu 4 pułku piechoty Legionów Polskich. Niestety, 31 lipca 1915 roku doświadczył ran w trakcie bitwy pod Jastkowem. Z kolei 19 września tego samego roku przebywał w Domu Rekonwalescentów w Kamieńsku, gdzie dochodził do siebie po odniesionych ranach.
W dniu 21 grudnia 1920 roku, rozpoczął nowy etap swojej kariery wojskowej, kiedy to został zatwierdzony w stopniu porucznika z datą ważności od 1 kwietnia 1920 roku. Przynależał do grupy oficerów byłych Legionów Polskich. Już 1 czerwca 1921 roku służył w 1 pułku Wojsk Kolejowych, a oddziałem, z którym był związany, był 26 pułk piechoty. Dnia 3 maja 1922 roku przeszedł weryfikację na stopień kapitana z datą starszeństwa na 1 czerwca 1919 roku oraz 1685. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W marcu 1939 roku, w tym samym stopniu oraz z równym starszeństwem, zajmował 126. lokatę w korpusie oficerów administracyjnych, w grupie administracyjnej.
Gawroński kontynuował swoją służbę w 26 pułku piechoty we Lwowie. W marcu 1930 roku doświadczył przeniesienia do Korpusu Ochrony Pogranicza (KOP). Jego służba odbywała się w kolejnych batalionach, w tym w „Kopyczyńcach”, „Wołożynie” oraz „Podświlu”. Od 18 maja 1934 roku stał na czele kompanii granicznej „Prozoroki”. W listopadzie 1935 roku przeniesiono go do Powiatowej Komendy Uzupełnień w Lublinie, a w marcu 1939 roku pełnił funkcję kierownika I referatu ewidencji w Komendzie Rejonu Uzupełnień w Krakowie.
Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku, niestety, wpadł w ręce sowieckiego okupanta. Wkrótce trafił do obozu w Kozielsku, gdzie doczekał tragicznego końca. Pomiędzy 9 a 11 kwietnia 1940 roku, Lucjan Gawroński został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Katyniu, co zostało potwierdzone dokumentacją (lista wywozowa L.W. 017/2 1940). Jego ciała pochowano tam, a podczas prac ekshumacyjnych w 1943 roku, jego zwłoki oznaczono numerem 69. Od 28 lipca 2000 roku spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu.
W dniu 5 października 2007 roku, minister obrony narodowej Aleksander Szczygło nadał mu pośmiertnie stopień majora. Oficjalna ceremonia ogłoszenia awansu miała miejsce 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w kontekście uroczystości pod hasłem „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Warto również wspomnieć, że Lucjan Gawroński był mężem Stanisławy z Kuszczaków, z którą doczekał się dwóch córek: Ewy oraz Zofii.
Ordery i odznaczenia
Lucjan Gawroński był zasłużonym człowiekiem, który został uhonorowany wieloma ważnymi odznaczeniami, świadczącymi o jego oddaniu dla kraju.
- Krzyż Niepodległości – przyznany w dniach 6 czerwca 1931 oraz 17 września 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
- Krzyż Walecznych,
- Srebrny Krzyż Zasługi – przyznany 10 listopada 1928.
Przypisy
- Gawroński Lucjan Adam. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 09.01.2024 r.]
- „Katyń Pamiętamy – Učcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 09.01.2024 r.]
- MyHeritage: Lucjan Gawroński [online] [dostęp 04.11.2021 r.]
- Małopolanie w katyńskich dokumentach dr Robla [online], ipn.gov.pl [dostęp 04.11.2021 r.]
- Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 05.10.2007 r. w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 249.
- Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 850.
- Snitko-Rzeszut 1997 ↓, s. 360.
- Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 45, 906.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 11.11.1932 r., s. 381.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11.11.1931 r., s. 366.
- M.P. z 1932 r. nr 217, poz. 249.
- M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31.03.1930 r., s. 117.
- Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 42, 196.
- Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 186, 363.
- Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 200, 419.
- Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 292.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 49 z 22.12.1920 r., s. 1379.
- Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 66.
- Spis oficerów 1921 ↓, s. 98.
- IV Lista strat 1916 ↓, s. 8.
- a b Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 158.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Marian Skrzynecki | Jerzy Lesisz | Józef Minkina | Mirosław Pstrokoński | Stanisław Karpiński (lotnik) | Stanisław Głazowski | Zygmunt Psarski | Robert Kopacki | Ludwik Martel | Stefan Szwedowski | Alfred Peszke | Stefan Rowecki | Tadeusz Puszczyński | Marian Frydrych | Leon Strzelecki | Klemens Falkowski | Witold Żarski | Bohdan Górski | Konrad Guderski | Stanisław GliwiczOceń: Lucjan Gawroński