Ludwik Martel


Ludwik Alfred Martel, urodzony 5 marca 1919 roku w Piotrkowie Trybunalskim, był wybitnym przedstawicielem Polskich Sił Powietrznych, jednak jego życie zakończyło się 25 kwietnia 2010 roku w Londynie.

Przez znaczną część swojego życia pełnił rolę kapitana pilota, a jego odwaga oraz poświęcenie zostały uhonorowane wysokim odznaczeniem – Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Życiorys

Ludwik Martel był synem Ludwika i Heleny Czeczot, a jego rodzina składała się również z dwóch młodszych sióstr, Marii i Haliny. Edukację podstawową ukończył w Sieradzu, a następnie kontynuował naukę w gimnazjum w Zduńskiej Woli. W 1937 roku zakończył naukę w Łódzkiej Państwowej Szkole Techniczno-Przemysłowej, zdobywając tytuł technika włókienniczego.

W okresie od 1 stycznia do 15 września 1938 roku uczęszczał do Szkoły Podchorążych Rezerwy Lotnictwa w Radomiu. Latem 1939 roku został przydzielony do 3 pułku lotniczego. W obliczu nadchodzących wydarzeń we wrześniu tego samego roku ewakuował się przez Rumunię, Jugosławię i Włochy, docierając do Francji.

9 października 1939 roku dotarł do Paryża, gdzie rozpoczął starania o przeniesienie do Wielkiej Brytanii. 29 marca 1940 roku udało mu się dotrzeć do Wielkiej Brytanii, gdzie przeszedł przeszkolenie w Centrum Lotnictwa Polskiego w Eastchurch, a od końca maja 1940 roku w Blackpool. Otrzymał numer służbowy 76812, a 29 lipca tego samego roku został przydzielony do 54 dywizjonu RAF.

Od 28 września 1940 roku służył w 603. dywizjonie, a od 19 marca 1941 roku w 317. dywizjonie wileńskim. W 1943 roku przeszedł do Polskiego Zespołu Myśliwskiego. 22 lipca 1943 roku wznowił loty w dywizjonie 317, a od 20 sierpnia do 4 listopada 1943 roku pracował jako instruktor w 16 Szkole Lotniczej w Newton.

Do września 1944 roku przeszedł intensywne przeszkolenie i zaprzysiężenie do Armii Krajowej, stając się jednym z 217 kandydatów na cichociemnych. We wrześniu 1944 roku rozpoczął pracę w Dowództwie Polskich Sił Powietrznych, a w 1946 roku pełnił funkcję oficera operacyjnego w Dowództwie Brytyjskich Okupacyjnych Sił Powietrznych. W 1947 roku przeszedł do rezerwy.

Po zakończeniu działań wojennych pozostał w Wielkiej Brytanii, angażując się aktywnie w polonijne organizacje społeczne. W Stowarzyszeniu Lotników Polskich piastował urząd wiceprezesa. W 1952 roku nawiązał współpracę z CIA, gdzie wraz z mjr pil. Józefem Jeką oraz mjr pil. Stefanem Janusem planował operację mającą na celu porwanie nowoczesnego radzieckiego odrzutowca MiG-15. Jednak operacją tą zdecydowano się zaniechać po tym, jak 5 marca 1953 roku polski pilot Franciszek Jarecki zdołał uciec na wyspę Bornholm, pilotując ten sam typ maszyny.

Zwycięstwa powietrzne

Ludwik Martel osiągnął znaczące sukcesy w swojej karierze lotniczej, które wyróżniają go na tle innych pilotów.

Na liście Bajana znajduje się na 130. pozycji, co jest wynikiem jego umiejętności oraz doświadczenia w powietrznych starciach.

Jego osiągnięcia obejmują 2 pewne zestrzelone samoloty, co potwierdza jego zdolności bojowe, a także 1 prawdopodobne zestrzelenie, które również podkreśla jego skuteczność w powietrzu.

Dodatkowo, Martel może pochwalić się 2 uszkodzonymi samolotami, co świadczy o jego antydyskutacyjnym wpływie na przeciwników w czasie walki.

Ordery i odznaczenia

A oto lista odznaczeń i wyróżnień, jakie otrzymał Ludwik Martel w trakcie swojej chwalebnej służby:

  • Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 8597,
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1990),
  • Krzyż Walecznych (przyznany trzykrotnie) – daty przyznania: 1 kwietnia 1941, 20 grudnia 1943,
  • Medal Lotniczy (przyznany trzykrotnie),
  • Srebrny Krzyż Zasługi (1942),
  • Odznaka za Rany i Kontuzje.

Zachowany Spitfire

Samolot Spitfire Mk.Vb, oznaczony numerem G-MKVB i symbolem BM597, na którym służył porucznik Ludwik Martel w 317 dywizjonie, przetrwał do dnia dzisiejszego. Oprócz wyjątkowego znaczenia historycznego, ta maszyna jest w pełni sprawna i regularnie lata. Aktualnie jest własnością Historic Aircraft Collection Ltd, znajdującą się w Duxford.

Przypisy

  1. 316 Cichociemnych spadochroniarzy Armii Krajowej » Cichociemni elita dywersji [online], Cichociemni elita dywersji [dostęp 02.12.2021 r.]
  2. Ludwik Martel. ogrodywspomnien.pl. [dostęp 01.03.2019 r.]
  3. Ludwik Martel. magnum-x.pl. [dostęp 01.03.2019 r.]
  4. Martel Ludwik Alfred. listakrzystka.pl. [dostęp 01.03.2019 r.]
  5. The Airmen's Stories - P/O L Martel. bbm.org.uk. [dostęp 01.03.2019 r.]
  6. FranciszekF. Grabowski FranciszekF., Ostiary i nie tylko: lotnicy polscy w operacjach specjalnych SIS, OPC i CIA w latach 1949-1965, „Pamięć i Sprawiedliwość” (nr 8/1 (14)), 2009, s. 328.
  7. ŁukomskiŁ. G. ŁukomskiŁ., PolakP. B. PolakP., SuchcitzS. A. SuchcitzS., Kawalerowie Virtuti Militari 1792 - 1945, Koszalin 1997, s. 461.
  8. Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski z dnia 11.11.1990 r. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 56, Nr 4 z 20.12.1990 r.
  9. 19.08.1942 Dz.U.R.P. z 1942 r. Nr 8. s. 46.

Oceń: Ludwik Martel

Średnia ocena:4.61 Liczba ocen:10