Adam Sałaciński

Wojsko i służby mundurowe

Adam Sałaciński, urodzony 29 marca 1895 roku w Piotrkowie, to postać, która na zawsze wpisała się w historię naszego kraju. W swojej krótkiej, aczkolwiek pełnej poświęcenia działalności, zasłużył na miano ułana Legionów Polskich oraz wybitnego działacza niepodległościowego.

Jego życie zakończyło się tragicznie 13 marca 1916 roku w Fröhlichsdorfie. Pomimo młodego wieku, Sałaciński zdobył Order Virtuti Militari, który przyznawany jest za szczególne zasługi w obronie ojczyzny. Jego odwaga i chęć walki o wolność Polski zasługują na naszą pamięć i szacunek.

Życiorys

Adam Sałaciński przyszedł na świat 29 marca 1895 roku w Piotrkowie, który wówczas pełnił rolę stolicy guberni piotrkowskiej. Pochodził z rodziny Walentego oraz Marii z Linków. Wykształcenie zdobył w szkole realnej, gdzie ukończył sześć klas.

W październiku 1914 roku, z entuzjazmem przystąpił do Legionów Polskich. Po wcieleniu się do 3 szwadronu 1 pułku ułanów Legionów, w 1916 roku służył w plutonie pod dowództwem podporucznika Śmigielskiego. W dniu 13 marca tego samego roku, uczestniczył w patrole, który przyniósł wiele niebezpieczeństw. W trakcie akcji oddział padł ofiarą zasadzki zorganizowanej przez wojska rosyjskie.

Podczas starcia, ranny został ułan Kazimierz Bajgrowicz. Część żołnierzy mu pomogła, odpierając jednocześnie atak wroga, podczas gdy reszta przygotowywała nosze do ewakuacji rannego. Według raportu dowódcy szwadronu, wycofując się w kierunku pozycji austriackich, napotkali znów atak Rosjan liczących około 60 – 70 żołnierzy. W wyniku tego, kolejny ułan, Woyna, również odniósł rany.

Pluton, w którym służył Sałaciński, został otoczony na bagnach lasu żydowskiego w rejonie Fröhlichsdorfu. Wachmistrz Tadeusz Ostrowski, znany pod pseudonimem „Oster”, przewodząc tylnym oddziałom, nakazał dalszy odwrót. Sam jednak postanowił stawić opór Rosjanom, aby umożliwić reszcie plutonu przejście przez otwartą przestrzeń bagnistą. Widzieli na horyzoncie nadchodzące siły wroga, a ich liczba napawała strachem.

W chwili, gdy niewielka grupa obrońców stanęła w obliczu ataku, Ostrowski, zaskoczony przez dwóch Rosjan, zdołał powalić jednego ze swoich przeciwników, używając szabli, jednak wkrótce odebrał sobie życie, strzelając sobie w głowę. W międzyczasie, pozostałe jednostki walczyły dalej. Adam Sałaciński zdobył rany w nogę, lecz walczył dzielnie, broniąc się rewolwerem, aż w końcu padł, przebity przez bagnet i zastrzelony w zęby.

Dalszy ciąg dramatycznych wydarzeń dotyczył ułana Kasprzykowskiego, który również zyskał rany. Gdy napotkał dwóch żołnierzy rosyjskich, jeden z nich, przekonany o ciężkich obrażeniach, chybił jednak w swojej próbie strzału.

W uznaniu za swoją heroiczna postawę, Adam Sałaciński został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. Niestety, miejsce jego spoczynku pozostaje nieznane. Zaskakujący jest także fakt, że przez całe życie nie założył rodziny.

Ordery i odznaczenia

Adam Sałaciński był osobą, która została odznaczona wieloma prestiżowymi nagrodami za swoją odwagę i poświęcenie. Poniżej przedstawiamy jego najważniejsze odznaczenia:

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 5400 – przyznany pośmiertnie 17 maja 1922 roku,
  • Krzyż Niepodległości – nadany pośmiertnie 4 listopada 1933 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

Przypisy

  1. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 30.12.2023 r.]
  2. Księga Jazdy Polskiej 1938, s. 420.
  3. Księga Jazdy Polskiej 1938, s. 386.
  4. V Lista strat 1916, s. 22.
  5. Kolekcja, s. 3.
  6. Kolekcja, s. 1.
  7. M.P. z 1933 r. nr 255, poz. 273.
  8. Dz. Pers. MSWojsk., Nr 3 z 11.01.1923, s. 32.
  9. J. Żuławski. Kawalerja na poleskich błotach. „Polska Zbrojna”. 100, s. 4, 11.04.1932 r. Warszawa.
  10. a b c Polak (red.) 1993, s. 187.

Oceń: Adam Sałaciński

★★★★★
Średnia ocena:4.86 Liczba ocen:23