Marian Tadeusz Nieniewski, znany również jako Marian Tadeusz Podgajnik, urodził się 2 lutego 1897 roku w Piotrkowie Trybunalskim. Jako kapitan artylerii Wojska Polskiego, Nieniewski stanowi istotną postać w historii naszego kraju.
Jego życie zakończyło się w tragicznym okresie II wojny światowej, kiedy to zginął między 16 a 19 kwietnia 1940 roku w Katyniu. Był jedną z ofiar okrutnej zbrodni katyńskiej, która na zawsze wpisała się w karty naszej historii.
Życiorys
Marian Nieniewski był synem Antoniego oraz Walerii z Nałęcz-Nieniewskich. Rozpoczął swoją edukację w Wyższej Szkole Handlowej w Warszawie. W 1915 roku jego życie nabrało wojennego rytmu, gdy został zwerbowany do Legionów Polskich przez komisariat Centralnego Biura Werbunkowego Departamentu Wojskowego Naczelnego Komitetu Narodowego, z siedzibą w Piotrkowie. Od 1 września 1915 roku pełnił służbę w 1. baterii 1 pułku artylerii.
W 1919 roku, po zakończeniu działań wojennych, wstąpił do Wojska Polskiego, gdzie odbywał służbę w intendenturze DOG Warszawa. Z dniem 1 maja 1919 roku, jako podoficer byłych Legionów Polskich, pełniący służbę w 7 pułku artylerii polowej, otrzymał stopień podporucznika artylerii. Wkrótce potem, 30 lipca 1920 roku, uzyskał stopień porucznika, służąc wówczas w 2 pułku artylerii polowej Legionów. Następnie, 19 stycznia 1921 roku, został zatwierdzony na stopień porucznika w artylerii, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich. Marian brał aktywny udział w wojnie z bolszewikami.
Na początku 1922 roku, po zakończeniu wojny, został zdemobilizowany. W latach 1922–1934 pozostawał w rezerwie 2 pułku artylerii polowej Legionów, który od 31 grudnia 1931 roku przekształcono w 2 pułk artylerii lekkiej Legionów. W dniu 29 stycznia 1932 roku został mianowany kapitanem, ze starszeństwem od 2 stycznia 1932 roku, zajmując 30. lokatę w korpusie oficerów rezerwowych artylerii. W roku 1934 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. W 1939 roku miał przydział do 26 pułku artylerii lekkiej.
W sierpniu 1939 roku, w obliczu nadchodzącej wojny, został zmobilizowany. Podczas kampanii wrześniowej, niestety, dostał się do niewoli, tracąc wolność w rękach Sowietów. Na początku trafił do obozu w Putywlu, a w listopadzie 1939 roku został przewieziony do Kozielska. Między 15 a 17 kwietnia 1940 roku został przekazany do naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD, co wskazują dokumenty, jak np. lista wywózkowa 032/1 poz 38, nr akt 3166 z 14.04.1940. Zginął tragicznie między 16 a 19 kwietnia 1940 roku, będąc zamordowanym przez NKWD w lesie katyńskim. Jego identyfikacja miała miejsce podczas ekshumacji przeprowadzonej przez Niemców w 1943 roku, co potwierdzają zapiski w dzienniku czynności pod nr 3169. W dokumentach widnieje także informacja o jego legitymacjach, które były przy nim – legitymacji oficera rezerwy, karty mobilizacyjnej, legitymacji Krzyża Niepodległości oraz kartki pocztowej. W 1943 roku figurował na listach ofiar publikowanych w Gońcu Krakowskim numer 164 oraz Nowym Kurierze Warszawskim numer 160.
Marian Nieniewski był żonaty z Lucyną z Okupskich, która zmarła w 1967 roku; razem mieli syna Mariusza. Zamieszkiwał w Warszawie, gdzie jego żona i syn Janusz Witold (zmarły w 1934 roku) spoczywają na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, w kwaterze 284a wprost, rząd 6, miejsce 6. Tę lokalizację uznaje się za symboliczne miejsce spoczynku Mariana Tadeusza Nieniewskiego.
W dniu 5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło, doceniając jego zasługi, pośmiertnie awansował go na stopień majora, a ogłoszenie awansu miało miejsce 9 listopada 2007 roku, podczas uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” w Warszawie.
Ordery i odznaczenia
Marian Nieniewski, znany ze swojej niezwykłej służby i poświęcenia, otrzymał szereg wyróżnień, które podkreślają jego wkład w walkę o wolność. Wśród jego najważniejszych odznaczeń znajdują się:
- Krzyż Niepodległości – przyznany 7 lipca 1931 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
- Krzyż Walecznych,
- Krzyż Kampanii Wrześniowej – odznaczony pośmiertnie 1 stycznia 1986 roku.
Przypisy
- Janusz Cisek, Ewa Kozłowska, Łukasz Wieczorek: Słownik Legionistów Polskich 1914-1918: Podgajnik Marian. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 10.10.2024 r.]
- Cmentarz Stare Powązki: NIENIEWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 10.10.2024 r.]
- Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 05.10.2007 r. w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie.
- Listy katyńskie w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie – Archiwum Państwowe w Lublinie [online] [dostęp 24.03.2019 r.]
- Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943, s. 250.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934, s. 614.
- Rocznik Oficerski 1924, s. 640, 778.
- Rocznik Oficerski 1923, s. 718, 853.
- Spis oficerów rezerwy 1922, s. 224.
- Druga lista 1922, s. 30, poz. 319.
- Dz. Pers. MSWojsk., Nr 4 z 29.01.1921 roku, s. 151.
- Dz. Pers. MSWojsk., Nr 31 z 18.08.1920 roku, s. 759.
- Dz. Rozk. Wojsk., Nr 56 z 22.05.1919, poz. 1759.
- M.P. z 1931 r. nr 156, poz. 227.
- Zarządzenie Ministra Spraw Wojskowych Nr 1/86 w sprawie nadania odznaki pamiątkowej „Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939”. „Dziennik Ustaw RP”. 2, s. 30, 10.04.1986 r.
- Dz. Pers. MSWojsk., Nr 2 z 08.02.1933 roku, s. 28.
- J.J. Tucholski J.J., op cit, s. 668.
- Księga Cmentarna Katynia 2000, s. 428.
- a b c d e УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, s. 539.
- Na Lubelskich listach katyńskich podano – legitymacja Medalu Niepodległości.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Stefan Gorgoń-Drużbicki | Włodzimierz Drzewieniecki | Ludomir Cieśliński | Adam Sałaciński | Krzysztof Owczarek (generał) | Zygmunt Turski | Aleksander Szychowski | Wacław Łęgowski | Stefan Jażdżyński | Zygmunt Kujawski | Stanisław Mieszkowski | Tadeusz Nowierski | Michał Szykulski | Mirosław Kobzareff | Stefan Szwedowski | Ludwik Martel | Robert Kopacki | Zygmunt Psarski | Stanisław Głazowski | Stanisław Karpiński (lotnik)Oceń: Marian Nieniewski